Aγωνία εξακολουθεί να επικρατεί για το μέλλον του θεάτρου, του σινεμά και της μουσικής βιομηχανίας, καθώς όπως φαίνεται, ο πολιτισμός εν μέσω κορωνοϊού αποδεικνύεται ένα αχαρτογράφητο τοπίο. Διαδικτυακές δράσεις, η νεοσύστατη πρωτοβουλία SupportArtWorkers που έχει κατακλύσει το internet, καταγγελίες, ανοιχτές επιστολές προς το Υπουργείο Πολιτισμού και προκλητικές δηλώσεις που γεννούν μεγάλα ερωτηματικά για καλλιτέχνες και κοινό, σχετικά με το πώς θα διαμορφωθεί η επόμενη μέρα.
Έπειτα από αμέτρητες αναρτήσεις-διαμαρτυρίες καλλιτεχνών σε social media, επιστολές από σωματεία και θιασάρχες προς την υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, με αποκορύφωμα τη συγκέντρωση εκατοντάδων εργαζομένων στο χώρο του πολιτισμού έξω από τη Βουλή την περασμένη Πέμπτη, με το σύνθημα «Πίσω από τις κούκλες υπάρχουν άνθρωποι», ανακοινώθηκαν τα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης στο χώρο του θεάματος.
Στις 15 Ιουλίου ξεκινούν συναυλίες και εκδηλώσεις με… απόσταση από 1,5 έως 2 μέτρα, αλλά και πληρότητα 40%. Μάλιστα, σε κάθε περίπτωση η σκηνή θα πρέπει να απέχει τουλάχιστον 3 μέτρα από την πρώτη σειρά των καθισμάτων. Στις 18 Μαΐου ανοίγουν οι αρχαιολογικοί χώροι, την 1η Ιουνίου τα θερινά σινεμά και στις 15 Ιουνίου τα μουσεία, φυσικά πάντα με αυστηρούς κανόνες υγιεινής και προστασίας.
Παράλληλα, μισθωτοί και αυτοαπασχολούμενοι του κλάδου θα λάβουν το επίδομα των 800 ευρώ με βάση τη σύμβασή τους και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Ανακοινώθηκαν επίσης αναπτυξιακά μέτρα για τα ΔΗΠΕΘΕ και μέτρα του υπουργείου Εργασίας για κοινωνική απασχόληση ανθρώπων του πολιτισμού ύψους 13 εκ. ευρώ, καθώς και προγράμματα για τους μακροχρόνια ανέργους.
Όσον αφορά τα αναπτυξιακά μέτρα για το σινεμά, αναφέρθηκαν οι πρωτοβουλίες που έχουν ήδη ανακοινωθεί, ενώ προβλέπεται να ενισχυθούν και οι κινηματογραφικές αίθουσες, χωρίς ωστόσο να δίνονται διευκρινήσεις για το πώς μέχρι στιγμής. Σχετικά με τις επενδύσεις σε καλοκαιρινές εκδηλώσεις, το Υπουργείο θα διοργανώσει μικρής κλίμακας πολιτιστικά δρώμενα σε 200 αρχαιολογικούς χώρους με προϋπολογισμό 2 εκατομμυρίων ευρώ.
Επίσης, από τις 13/05 τίθεται σε λειτουργία πλατφόρμα στο ΕΡΓΑΝΗ για την καταγραφή καλλιτεχνών και δημιουργών ανά κλάδο. Κάτι τέτοιο λειτουργεί για πρώτη φορά και σύμφωνα με την κυβέρνηση θα κάνει ευκολότερη τη συγκρότηση πολιτικών και χρηματοδοτικών εργαλείων. «Δεν θέλουμε ένα απολιτιστικό τοπίο στην Ελλάδα εξαιτίας της πανδημίας, δεν θέλουμε ένα απολιτιστικό καλοκαίρι το 2020», δήλωσε η Λίνα Μενδώνη.
Ωστόσο, τα παραπάνω μέτρα, καθώς και ο τρόπος επαναλειτουργίας στο χώρο του θεάματος, δεν φαίνεται να έχουν ικανοποιήσει την πλειονότητα των εργαζόμενων σε όλους τους χώρους του πολιτισμού, καθώς μουσικοί, ηθοποιοί, χορευτές, εικαστικοί, σκηνοθέτες, τεχνικοί και πολλοί ακόμα δεν ξέρουν πότε θα ξαναδουλέψουν, με τα αποθέματα αισιοδοξίας να στερεύουν.
Χαρακτηριστική ήταν, μεταξύ πολλών ακόμα καλλιτεχνών, η φωνή της Δήμητρας Γαλάνη απέναντι στη στάση της υπουργού Πολιτισμού για τα προβλήματα του κλάδου: «Είναι λίγη η παρουσία της κύριας Μενδώνη. Ψάχνουμε Υπουργό». Στο ίδιο μοτίβο και ο Σταμάτης Κραουνάκης: «Βγήκε η υπουργός καναπές και μοίρασε ψίχουλα». Aντίστοιχο ήταν και το ξέσπασμα του Φοίβου Δεληβοριά: «Τίτλοι τέλους για συνθέτες-δημιουργούς», ο οποίος αναφέρθηκε μάλιστα και στην πρόθεση καλλιτεχνών να προχωρήσουν σε «καθολικές απαγορεύσεις των έργων μας», τονίζοντας πως πρόκειται για την «έσχατη λύση απελπισίας στην οποία μας οδηγούν», καθώς «η καταστροφή είναι θέμα ημερών».
Η συνέχεια δόθηκε με τη δημιουργία «450+ πρωτοβουλία δημιουργών και κληρονόμων», όπου με χαρακτηριστική ανάρτηση, αναφέρουν πως δεν υπάρχει καμία κάλυψη των δημιουργών από τα μέτρα, καμία ουσιαστική στήριξη στα πνευματικά δικαιώματα και επισήμως αφανισμός στιχουργών, συνθετών, καλώντας όλους τους συναδέλφους για κλιμάκωση και απαγορεύσεις.
Μάλιστα, την ώρα που στην Ελλάδα όλος ο καλλιτεχνικός κόσμος παλεύει για την κατοχύρωση των στοιχειωδών μέτρων αποζημίωσης, στο Hollywood δίνονται prive μάχες για τη συνέχιση της παγκόσμιας κινηματογραφικής παραγωγής, με σύσσωμο κάθε στούντιο, κάθε παραγωγό και κάθε ηθοποιό, προκειμένου να βρεθούν άμεσες και πρακτικές λύσεις με μια ενιαία στρατηγική.
Όπως όλα δείχνουν, ο χειμώνας που έρχεται θα είναι καθοριστικός, όχι μόνο για την τέχνη, αλλά κυρίως για τους ανθρώπους της. Όλο το καλλιτεχνικό στερέωμα, καθώς και οι επιχειρηματίες που επενδύουν και στηρίζουν συστηματικά τον πολιτισμό στη χώρα μας, δεν μένουν άπραγοι απέναντι στη νέα τάξη πραγμάτων. Επομένως, ο ρόλος της Πολιτείας είναι αναγκαίος για την στήριξη των επαγγελματιών του κλάδου και την ενίσχυση της βιωσιμότητητας των θεάτρων και όλων των συναφών επιχειρήσεων.
Κωνσταντίνα Μπιτζήλου
