Ο Ιάσονας Τριανταφυλλίδης αποχαιρετά τον συγγραφέα και σκηνοθέτη Λάκη Παπαστάθη που έφυγε από την ζωή.
Λάκης Παπαστάθης – Ο δημιουργός της εκπομπής «Παρασκήνιο»
O Λάκης Παπαστάθης πριν και πάνω απ’ όλα ήταν ο δημιουργός της εκπομπής «Παρασκήνιο». Παίχθηκε στην ΕΡΤ από το 1976 έως το 2006 – απίστευτο ρεκόρ για τέτοια εκπομπή- και προς την τιμή της καινούργιας διοίκησης της ΕΡΤ από το 2020 του ζήτησε να κάνει άλλες δύο σεζόν που είχαν τον τίτλο «Υστερόγραφο». Προς τιμή της καινούριας διοίκησης και δεν ξέρω αν πρέπει και τι να πω για τις διοικήσεις από το 2006 έως το 2020, γιατί δεν ξέρω αν ήταν απόφαση του Λάκη Ππαστάθη ή των τότε διοικήσεων της ΕΡΤ να διακοπεί. Το «Παρασκήνιο» ήταν μια σπουδαία στιγμή, όχι της ιστορίας της ελληνικής τηλεόρασης, αλλά της ελληνικής ιστορίας και δεν το γράφω αυτό ελαφρά τη συνείδηση για να τιμήσω τον δημιουργό της που πέρασε στην αθανασία. Πέρα από το γεγονός πως σε αυτή την εκπομπή εργάστηκαν μερικοί από τους πιο σημαντικούς ανθρώπους του κινηματογράφου και της τηλεόρασης και όχι μόνο, αλλά γενικά του πνεύματος και της τέχνης, μερικοί μάλιστα έκαναν το ντεμπούτο τους σε αυτήν την εκπομπή, το σημαντικό είναι πως αυτή η εκπομπή κατέγραψε όσο καμία άλλη την ελληνική ιστορία, όχι μόνο γιατί σε αυτήν μίλησαν σημαντικότατοι άνθρωποι του μεταπολεμικού ελληνικού πολιτισμού, μίλησαν σοβαρά και παρουσιάστηκαν όπως τους άξιζε και τους έπρεπε για να περάσει η μορφή τους στην αθανασία και στα ντοκουμέντα της ελληνικής ιστορίας αλλά και γεγονότα, παραστάσεις, στιγμές που καταγράφηκαν ως σπουδαίες.
30 χρόνια για μια εκπομπή μιας ώρας που είχε συνήθως 2 – 3 θέματα και τα παρουσίαζε κάθε φορά με έναν διαφορετικό τρόπο, αλλά με κοινό παρονομαστή και με πολύ υψηλού επιπέδου ποιότητα. Δεν ήταν μια εκπομπή σνομπ και δήθεν κουλτουριάρικη. Ήταν μια εκπομπή που ήταν διαποτισμένη με το πνεύμα, την καλλιέργεια, την ευφυΐα, το ταλέντο του μαέστρου της, του σπουδαίου Λάκη Παπαστάθη. Όταν γιορτάστηκαν, όλα εκείνα που γιορτάστηκαν στο περίφημο millenium ήταν βασικά το «Παρασκήνιο» που έδωσε τον τόνο της ιστορίας με τα ντοκουμέντα που είχε καταγράψει. Ήταν τυχερό το «Παρασκήνιο» που μαζί με πολλές άλλες δεν σβήστηκαν οι εκπομπές του οι μέχρι το 1981 με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία σβήστηκαν σχεδόν όλα τα αρχεία της ΕΡΤ ή ένα πολύ μεγάλο μέρος τους των μέχρι τότε εκπομπών – σύμφωνα με προσωπική μαρτυρία που έχω καταγεγραμμένη σε κασέτα του μεγάλου σκηνοθέτη Βασίλη Γεωργιάδη.
Ένας αυθεντικός πνευματικός άνθρωπος
Ο Λάκης Παπαστάθης γεννήθηκε στο Βόλο το 1943 και έφυγε χθες στα ξημερώματα μετά από πολύμηνη μάχη με την επάρατο. Σκηνοθέτησε κάποιες εξαιρετικές ταινίες όπως, Τον καιρό των Ελλήνων (1981), Θεόφιλος (1987), Το μόνον της ζωής του ταξείδιον (2001), Ταξίδι στη Μυτιλήνη (2010).
Έκανε το «Παρασκήνιο», ήταν πάντα δίπλα σε όλους τους νέους ανθρώπους και σε κάθε πραγματικά καινούριο που γεννιόταν σε αυτή την χώρα, αλλά πάνω απ’ όλα ήταν ένας αυθεντικός πνευματικός άνθρωπος από αυτούς που δυστυχώς τώρα πια δύσκολα μπορείς να βρεις.
Η θητεία του στο σινεμά σημαδεύτηκε όταν δούλεψε ως βοηθός σκηνοθέτη δίπλα στον Αλέξη Δαμιανό στη θρυλική Ευδοκία και τίμησε τον δάσκαλό του με τη συγκεκριμένη ταινία όσο κανείς άλλος, με ένα θαυμάσιο βιβλίο.
Γνώρισα τον Λάκη Παπαστάθη όταν ήμουν 23 χρονών στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης όταν παίχτηκε η ταινία του, Θεόφιλος, του ζήτησα μια συνέντευξη για το περιοδικό Γυναίκα που δούλευα τότε και εκείνος παρά το νεαρό της ηλικίας μου, μου μίλησε με τη σοβαρότητα που θα μιλούσε σε ένα έμπειρο δημοσιογράφο και όταν κάποια στιγμή συναντηθήκαμε και μου είπε τόσα καλά λόγια για εκείνη τη συνέντευξη, αισθάνθηκα πως είχα πάρει ένα μεγάλο παράσημο. Ήταν σοβαρός χωρίς να είναι σοβαροφανής, ήταν διανοούμενος, χωρίς να είναι κουλτουριάρης, ήταν βαθιά καλλιεργημένος και δεν έλεγε «ευφυή τσιτάτα» ή «λόγια μεγάλων ανδρών» όπως άλλοι για να δώσουν κύρος στα λεγόμενά τους. Είχε γνώμη, θέση και άποψη και είχε βαθιά πολιτική θέση για τα πράγματα, αλλά αυτό δεν τον εμπόδιζε να αντιμετωπίζει με την ίδια σοβαρότητα τα πράγματα με τα οποία ενδεχομένως ο ίδιος αισθητικά μπορεί να ήταν αντίθετος. Αντιμετώπιζε τα πράγματα με γνώμονα τη θέση τους στην ιστορία. Είχε χιούμορ, αλλά δεν έκανε πλάκες. Δεν ήταν είρων και για εκείνον η τέχνη ήταν κάτι στο οποίο όφειλε κάποιος να θυσιάζει στον βωμό της με σεβασμό και γνώση. Κανείς δεν μετέφερε λογοτεχνικά κείμενα στο ελληνικό σινεμά με τέτοια γνώση, με τέτοιο επίπεδο και στο φινάλε η τελευταία του ταινία «Ταξίδι στη Μυτιλήνη», για πρώτη φορά ταινία του στη σύγχρονη εποχή είχε τον σπαραγμό μιας τραγωδίας για έναν κόσμο που έφευγε.
Η ελληνική ιστορία, η ελληνική τηλεόραση και το ελληνικό σινεμά του οφείλουν πολλά και εγώ το μόνο που έχω να του πω είναι ένα καλό ταξίδι με ένα δάκρυ και να του πως στάθηκε πολύτιμος για μένα στο όσο λίγο μιλήσαμε και να πω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην επί χρόνια σύζυγό του, Υβόνη Μαλτέζου, αυτήν την μεγάλη κυρία του θεάτρου…
ΥΓ. Η κηδεία του θα γίνει την Παρασκευή στις 11 το πρωί από το νεκροταφείο του Βύρωνα.
Εάν επιθυμείτε να σχολιάσετε το παραπάνω άρθρο ή οτιδήποτε άλλο στο Youfly, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο Facebook. Ή στείλτε μας μήνυμα στο Twitter. Για φωτογραφικό υλικό και ιστορίες, μεταβείτε στο Instagram μας.
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά, με ενεργό σύνδεσμο (link) Youfly.com
