Ο Ιάσονας Τριανταφυλλίδης γράφει κριτική για τη σειρά της Cosmote TV «17 Κλωστές» που σκηνοθετεί ο Σωτήρης Τσαφούλιας.
Ο Σωτήρης Τσαφούλιας προέρχεται από άλλο επάγγελμα, αλλά προφανώς ήθελε πάντα να ασχοληθεί με το σινεμά και κάποια στιγμή το 2014 συγκεκριμένα γύρισε την πρώτη του ταινία τον «Κοινό Παρονομαστή», η οποία είχε μεγαλύτερη επιτυχία στο εξωτερικό, παρά στην Ελλάδα όπου διάφοροι – που προφανώς δεν ήξεραν από σινεμά- την κατηγόρησαν ως πολύ «στατική», «τηλεοπτική», πολύ… πολύ, … πολύ…, ενώ αντίθετα ήταν μια ταινία που κατόρθωσε σε ένα χώρο συγκεκριμένο με λίγους ηθοποιούς να δώσει το κλίμα και το θέμα του έργου, κινώντας συνεχώς την κάμερα του κλπ κλπ. Φάνηκε από την πρώτη ταινία ότι κάτι διαφορετικό έχει να πει και πως έχει τη δυνατότητα να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο είδος τέχνης. Η δεύτερη ταινία του είναι το «Έτερος εγώ» που ξεκίνησε με μια ατυχία αλλά αποδείχτηκε στη συνέχεια πως είχε την τύχη με το μέρος της, γιατί ακολούθησαν πολλές συνεχείς τηλεοπτικές με το συγκεκριμένο τίτλο και θέμα. Μετά από όλα αυτά τα χρόνια και τα… «Έτερος Εγώ», ο Σωτήρης Τσαφούλιας άλλαξε τελείως θέμα και έφτιαξε μια τηλεοπτική σειρά εποχής, τις «17 Κλωστές»….
Οι «17 Κλωστές» είναι πραγματικά μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση κι αυτό όσον αφορά τη δουλειά του σκηνοθέτη
Νομίζω στις «17 Κλωστές», μια σειρά εποχής, ήταν «παράξενο», όχι επικίνδυνο, αλλά παράξενο θέμα, η περίπτωση που αποδεικνύει ότι ένας ολοκληρωμένος σκηνοθέτης, δημιουργός με άποψη, με αισθητική και με θέση πάνω στο θέμα του και στην τέχνη του, ο Σωτήρης Τσαφούλιας αποδεικνύει πως μπορεί όχι μόνο να διηγηθεί με την κάμερα του μια ιστορία, αλλά να βγάλει πραγματικά την ατμόσφαιρα της εποχής της με τον καλύτερο τρόπο. Στη συγκεκριμένη τηλεοπτική σειρά όλα φαίνεται καθαρά ότι ξεκινούν και καταλήγουν στη δική του άποψη και θέση ακόμα και αυτά που υπογράφονται από άλλους όπως οι χώροι, τα σκηνικά τα κοστούμια, για αυτό και μιλάω και λέω πως δίνει ατμόσφαιρα και βγάζει την εποχή γιατί αν δεν βγάλεις την ατμόσφαιρα μιας εποχής δεν μπορείς να είσαι πιστευτός για την ιστορία που έχεις διαλέξει να διηγηθείς στον κόσμο. Μου έκανε εντύπωση πως ακόμα και το τελευταίο πλάνο της σειράς ήταν έτσι στημένο που να σε πείθει να μπεις και εσύ μέσα στο κλίμα και να αισθανθείς πως ζεις μαζί με τους ήρωες και καταλαβαίνεις το πως σκέφτονται και ποια είναι τα προβλήματα που έχουν μπροστά τους. Μου έκανε εντύπωση πέρα από τους ηθοποιούς το πόσο καταπληκτικά κίνησε το σύνολο των κομπάρσων που είναι κάτι που διακρίνει τους καλούς σκηνοθέτες που όσο και αν έψαχνες στο πλάνο και τον τελευταίο κομπάρσο δεν έβρισκες καμία λάθος κίνηση του σώματος, των χεριών ή της έκφρασης του προσώπου του. Θα ήθελα πολύ αυτή τη δουλειά σε τέτοιου είδους ιστορία εποχής να τη δω και σε ταινία μεγάλου μήκους. Η σειρά «17 Κλωστές» είναι προσωπική επιτυχία και απόλυτη επιτυχία τους Σωτήρη Τσαφούλια. Σε αυτόν ανήκει το μπράβο, αλλά δυστυχώς φοβάμαι πως είναι και το μόνο μπράβο που μπορεί να δεχτεί η σειρά…
Το μεγάλο πρόβλημα της σειράς είναι η υπόθεσή της
Είναι το μόνο μπράβο που μπορεί να δεχτεί η σειρά γιατί το μεγάλο πρόβλημα της σειράς είναι η υπόθεσή της. Μια ιστορία που εξελίσσεται πριν 115 περίπου χρόνια στην ελληνική επαρχία με έναν άνθρωπο προφανώς πειραγμένο στο μυαλό, ο οποίος ξεκινάει σχετικά καλά, μια σειρά από λάθη και παρεξηγήσεις φέρνουν στην επιφάνεια το βαθύ, σκοτεινό κόσμο του και αυτός ο άνθρωπος φτάνει να σκοτώσει μέσα από παρεξηγήσεις 16 αθώους ανθρώπους μέσα σε μια μέρα και να καταλήξει και ο ίδιος βέβαια νεκρός.
Και η Φραγκογιαννού του Παπαδιαμάντη στη Φόνισσα σκοτώνει μικρά παιδιά, μωρά -τι μεγαλύτερο και πιο αποτρόπαιο έγκλημα από αυτό. Όμως το απίστευτο μυαλό και το ταλέντο του Παπαδιαμάντη δίνει, χωρίς συγχρόνως στην ουσία να συναινέσει σε αυτά τα εγκλήματα μια θεωρητική κάλυψη για την ηρωίδα που την τοποθετεί 100 χρόνια μετά από την εποχή της. Η Φραγκογιαννού σκοτώνει μωρά και παιδιά κοριτσάκια για να μην ζήσουν την άσχημη ζωή μιας γυναίκας που γεννιέται και ζει καταπιεσμένη σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία. Ο ήρωας στις «17 Κλωστές» σκοτώνει όλους σε ένα απόγευμα από μια σειρά παρεξηγήσεων, λαθών και της παράξενης προσωπικής του ιδιοσυγκρασίας. Από το «πειραγμένο» του μυαλό. Αυτό ταιριάζει περισσότερο σε ταινία σπλατερ με μανιακό δολοφόνο που κάνει μια σειρά από φόνους χωρίς να υπάρχει ένα θέμα κοινωνικό και πανανθρώπινο που να τον ωθεί σε όλο αυτό. Εδώ δεν είναι η καταπίεση ενός ανθρώπου από μια κοινωνία, εδώ είναι ένας άνθρωπος που το μπερδεμένο του μυαλό μπέρδεψε τόσο πολύ τα πράγματα, τις κινήσεις και τα λόγια των ανθρώπων που έφτασε στα άκρα. Άρα εδώ δεν είναι μια «μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας» όπως περιγράφει ο Αριστοτέλης στον ορισμό της αρχαίας τραγωδίας ότι οφείλει να είναι μια τραγωδία και που εδώ μπορεί να μη μιλάμε για τραγωδία με την αρχαιοελληνική σημασία, αλλά ο ορισμός του Αριστοτέλη ταιριάζει σε κάθε είδους σχεδόν μυθοπλασία. Από τους σεναριογράφους φαίνεται καθαρά πως είναι και οι δυο απελπισμένοι στο πώς να το πλησιάσουν και πώς έστω και λίγο να δικαιώσουν αυτόν τον άνθρωπο και να παρουσιάσουν τους ανθρώπους γύρω του μέσα από τις πράξεις και τα λόγια τους. Εδώ φαίνεται καθαρά ότι πρέπει να βρέθηκαν όλοι σε πραγματικό αδιέξοδο για αυτό και τα λόγια ειδικά είναι μάλλον παλιομοδίτικες φράσεις του στυλ η κοινωνία φταίει και δεν είναι αυτό κακό είναι να μην αγαπάει κανείς κλπ κλπ, λόγια που ταιριάζουν ας πούμε όταν τα λέει η Λαμπέτη στο Κορίτσι με τα μαύρα του Κακογιάννη, αλλά εκεί ο ήρωας που κατηγορείται στην ουσία είναι αθώος, εδώ ο άνθρωπος και αθώος δεν είναι και βασικά θέλει ψυχίατρο. Δεν φταίει στην ουσία καμιά κοινωνία, αλλά τα βάθη του σκοτεινού μυαλού που ακόμα και αν κάποιοι από την κοινωνία πίστευε ότι δεν έπρεπε να του φερθούν έτσι δεν δικαιολογείται να φτάσει σε τόσο αποτρόπαιο έγκλημα σχεδόν και αυτό από λάθος. Γράφω πιο πάνω ότι οι σεναριογράφοι πρέπει καταρχήν να βρέθηκαν σε αδιέξοδο γιατί ασφαλώς δεν μπορούν να δικαιολογήσουν αυτήν την πράξη αλλά και κάποιες προσπάθειες να βρεθούν στοιχειώδεις δικαιολογίες μάλλον προκαλούν αγανάκτηση μπροστά στον αριθμό των θυμάτων. Ούτε στα τελευταία πλάνα με τον δολοφόνο την ώρα που πεθαίνει και που θυμάται κάποιες χαρούμενες στιγμές της ζωής του, ακόμα και εκεί δεν φαίνεται καν να έχει μετανιώσει για το ομαδικό έγκλημά του.
Αυτό φαίνεται και στις ερμηνείες και κυρίως φαίνεται στην ερμηνεία του βασικού πρωταγωνιστή που τον ερμηνεύει ο Πάνος Βλάχος. Ο Πάνος Βλάχος είναι ένας εξαιρετικός ηθοποιός που τον έχω θαυμάσει και στο θέατρο και στην τηλεόραση που έχει ταλέντο και μπορεί να παίξει σχεδόν κάθε ρόλο, αλλά προς το παρών τουλάχιστον δεν έχει την τεράστια προσωπικότητα για να επιβάλει με την ερμηνεία του κάθε περίπτωση διαφορετικότητας από την κοινή αντίληψη των πραγμάτων. Θα μου πεις αν τον ρόλο τον έπαιζε ο Άντονι Χόπκινς ή ο Δημήτρης Χορν τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά; Μπορεί όχι, αλλά το εύρος της προσωπικότητας θα μπορούσε λίγο να οδηγήσει τους θεατές σε λίγο διαφορετική σκέψη, όπου η ερμηνεία και ο ηθοποιός θα μετέθεταν τη γνώμη των θεατών λίγο παραπέρα. Εδώ ο Πάνος Βλάχος φαίνεται, ειδικά από την ώρα που αρχίζουν «να γυρίζουν» τα μυαλά του, σχετικά αμήχανος και ο ίδιος απέναντι στον ήρωα του αλλά όπως έχει πει σοφά ο Λόρενς Ολίβιε στην αυτοβιογραφία του «Αν δεν συμπαθήσεις ο ίδιος τον ήρωα σου, πως να τον συμπαθήσουν οι θεατές…»
Οι «17 Κλωστές» είναι πραγματικά μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση κι αυτό όσον αφορά τη δουλειά του σκηνοθέτη, αλλά επειδή «εν αρχή ην ο λόγος» ο ίδιος ο λόγος, δηλαδή το θέμα σε εμποδίζουν να του δώσεις τα εύσημα του εξαιρετικού και σπουδαίου και έτσι μένεις με την εκτίμηση για το έργο του σκηνοθέτη και ενδεχομένως αυτού που υπογράφει, τα σκηνικά, τα κοστούμια, το μοντάζ κλπ, αλλά ένα έργο πάνω απ’ όλα είναι η ιστορία του και όταν πάσχει αυτό δεν παραμένει παρά ο θαυμασμός για τα επιμέρους και δεν μπορείς να καμαρώσεις ότι είδες ένα σπουδαίο έργο και να το προτείνεις να το δουν και άλλοι άνθρωποι. Αυτά όμως που γράφω για τον Σωτήρη Τσαφούλια, νομίζω πως του δίνουν άνετα τον χαρακτηρισμό ενός σκηνοθέτη που έχει πολλά να δώσει με μια καλύτερη ιστορία στον χώρο του θεάματος…
Εάν επιθυμείτε να σχολιάσετε το παραπάνω άρθρο ή οτιδήποτε άλλο στο Youfly, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο Facebook. Ή στείλτε μας μήνυμα στο Twitter. Για φωτογραφικό υλικό και ιστορίες, μεταβείτε στο Instagram μας.
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά, με ενεργό σύνδεσμο (link) Youfly.com.
