Ο Ιάσονας Τριανταφυλλίδης γράφει για την θεατρική παράσταση θρύλο Ο Αμπιγιέρ κάνοντας μια αναδρομή από το χθες στο σήμερα.
Έργο εμπνευσμένο από προσωπικές εμπειρίες του συγγραφέα
Το θεατρικό έργο «The Dresser» που στην Ελλάδα μεταφράστηκε ως Ο Αμπιγιέρ το έγραψε ο Ronald Harwood. Ανέβηκε πρώτη φορά στις 6 Μαρτίου του 1980 στο Manchester. Και μετακόμισε 2 μήνες μετά στις 30 Απριλίου στο Λονδίνο στο Queen’s Theatre. Έχω διαβάσει πως είναι εμπνευσμένο από προσωπικές εμπειρίες του συγγραφέα που στο παρελθόν του είχε υπάρξει Αμπιγιέρ ενός μεγάλου πρωταγωνιστή του θεάτρου. Πρώτοι πρωταγωνιστές του, ο Freddie Jones ένας από τους σπουδαίους ηθοποιούς του εγγλέζικου θεάτρου στο ρόλο του Σερ, του μεγάλου πρωταγωνιστή παλιάς εποχής τον οποίο υπηρετεί ο Αμπιγιέρ στα χρόνια του πολέμου, όταν ο θίασος του έκανε περιοδείες σε όλη την Αγγλία. Τον Αμπιγιέρ τον έπαιξε ένας σπουδαίος ηθοποιός και του θεάτρου και του εγγλέζικου κινηματογράφου, ο Tom Courtenay που με αυτό το ρόλο είδε την καριέρα του να απογειώνεται.
Την επόμενη χρονιά και συγκεκριμένα στις 9 Νοεμβρίου του 1981 Ο Αμπιγιέρ ή The Dresser έκανε 200 παραστάσεις στο Broadway, στη Νέα Υόρκη στο Brooks Atkinson Theatre. Και πάλι ο Tom Courtenay έπαιξε το ρόλο του Αμπιγιέρ. Ενώ στην ταινία που βασίσθηκε στο θεατρικό το 1993 από τον σκηνοθέτη Peter Yates ήταν ξανά ο Courtenay στη γνωστή του πια θέση. Ήταν υποψήφιος για διάφορα βραβεία όλα αυτά χρόνια. Κάποια από αυτά τα πήρε, κάποια όχι. Το αστείο αν ήθελε να το πει έτσι ήταν ότι το Tom Courtenay όλα αυτά τα χρόνια, όλο αυτό τον καιρό που ήταν δίπλα σε ένα μεγάλο πρωταγωνιστή τον αποκαλούσαν Σερ, ώσπου έγινε και ο Tom Courtenay, Σερ, αυτή τη φορά από τη βασίλισσα.
Ο Αμπιγιέρ έρχεται στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα αυτό το έργο το 1980 είχε γίνει συζήτηση να το παίξουν ο Δημήτρης Χορν στο ρόλο του Αμπιγιέρ και ο Αλέξης Μινωτής στο ρόλο του Σερ. Πιο ιδανική διανομή δεν θα μπορούσε να γίνει ούτε στο Western Theatre στο Broadway. Ήταν και οι δυο φτιαγμένοι από τη φύση, τη ζωή και την καριέρα τους για τόσο συγκεκριμένους ρόλους. Όμως οι Μινωτής έκανε την τελευταία στιγμή πίσω. Δεν θα άφηνε το Χορν να του κλέψει την παράσταση και να έχει το ρόλο του τίτλου.
Ο Αμπιγιέρ τελικά ανέβηκε το 1989 στο τότε θέατρο Αθήναιον και σήμερα πια Θέατρο Τζένη Καρέζη, όταν η Τζένη Καρέζη ήταν στο Λονδίνο για την πρώτη εγχείρηση της αρρώστιας της. Την παραγωγή την είχε κάνει ένας σπουδαίος θεατράνθρωπος ο Γιώργος Λεμπέσης. Και το καστ ήταν κάτι πιο σημαντικό από σπουδαίο. Ήταν ταιριαστό. Ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ στο ρόλο του Σερ και ο Νικήτας Τσακίρογλου που για αυτό το λόγο έφυγε από το Εθνικό μετά από πολλά χρόνια στο ρόλο του Αμπιγιέρ. Δίπλα τους η σπουδαία όσο και μαγική Ελένη Χατζηαργύρη. Αλλά και ο Τίμος Περλέγκας και η Ελένη Κούρκουλα. Και όλοι αυτοί υπό την σκηνοθετική μπαγκέτα του Βασίλη Παπαβασιλείου και με τα υπέροχα σκηνικά και κοστούμια του Διονύση Φωτόπουλου.
Η παράσταση ξεκίνησε και άρχιζε να σκίζει αλλά κάποια στιγμή το θέατρο πήρε φωτιά. Ο Γιώργος Λεμπέσης υποσχέθηκε στην Καρέζη και κράτησε την υπόσχεσή του να το ανοίξει σε 15 μέρες. Και το έκανε.
Και μετά η παράσταση έγινε θρύλος….
Για λόγους που δεν έχουν να κάνουν φαντάζομαι παρά μόνο με την μεγάλη αγάπη του Λεμπέση για το θέατρο, τις παραστάσεις του τις κατέγραφε με 3 κάμερες. Χωρίς βέβαια να μπορεί να φανταστεί ότι 30 χρόνια μετά θα γινόταν μια πανδημία και ο κόσμος θα θεατριζόταν πια μόνο από παραστάσεις στο ίντερνετ. Τότε δεν υπήρχε και ίντερνετ….
H θεατρική παράσταση Ο Αμπιγιέρ θα μεταδοθεί online
Σήμερα 12, αύριο 13 και την Κυριακή 14 η παράσταση εκείνη θα γίνει κτήμα και των επόμενων γενεών μέσω του ίντερνετ. Και θα ήθελα να γράψω μετά από όλη αυτήν την καταιγίδα πληροφοριών μια κριτική για την παράσταση. Μια κριτική βέβαια με λιγότερα λόγια από αυτά που απαιτούνται για μια κριτική, αλλά κριτική…
Ο Αμπιγιέρ θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι ένα έργο δωματίου. Ή μάλλον καμαρινιού και θεατρικών παρασκηνίων. Οι ήρωες του είναι φυλακισμένοι για πάντα στους ρόλους που τάχθηκαν να παίζουν πολλά χρόνια πια και έχουν ανάγκη ο ένας τον άλλον. Οι μικροχαρές και μικρολύπες, οι μεγάλες παραστάσεις, οι τρομερές επιτυχίες ή αποτυχίες είναι για αυτούς ο λόγος της ύπαρξης τους. Τα καμαρίνια είναι το σπίτι τους. Και η σκηνή την ώρα της παράστασης είναι η ευτυχία.
Ασφαλώς είναι ένα έργο που μιλάει για καταστάσεις και χαρακτήρες που ήδη είχαν πάψει να υπάρχουν όταν πρωτοανέβηκε το έργο πόσο μάλλον σήμερα. Αλλά ο μαγικός τρόπος που ο Harwood έκανε σύγχρονη τέχνη τη μαγεία του παλιού καιρού είναι μοναδική. Φυσικά είναι ένα έργο ατμόσφαιρας. Και χρειάζεται ο σωστός σκηνοθέτης για να τη δώσει. Εδώ ο Βασίλης Παπαβασιλείου έδωσε ρεσιτάλ. Οι ήρωες του αναπνέουν και μαζί πνίγονται στο στενό χώρο του καμαρινιού φτιαγμένο από τα μαγικά χέρια του Διονύση Φωτόπουλου.
Οι φωτισμοί του Μπέλλη, η μετάφραση της Μαριλένας Γεωργιάδη και η μουσική επιμέλεια του Ιάκωβου Δρόσου δίνουν η καθεμιά ένα στήριγμα στο ολοκληρωμένο όραμα του Παπαβασιλείου. Ενός σύγχρονου σκηνοθέτη που γνωρίζει και εκτιμά «τον παλιό καιρό».
Όμως αυτοί οι ρόλοι έχουν και ένα ντισαβαντάζ. Δεν είναι μόνο το ταλέντο που απαιτείται αλλά η προσωπικότητα και η ιστορία του καθενός για να μπορέσει να πείσει «επί τη εμφάνιση» ότι αυτός είναι όντως αυτός.
Ο Αμπιγιέρ, η θεατρική παράσταση θρύλος με τις μοναδικές ερμηνείες
Ο Παπαμιχαήλ, ο Τσακίρογλου και η Χατζηαργύρη ΔΕΝ ΕΠΑΙΞΑΝ, ΗΤΑΝ οι ρόλοι τους. 3 διαφορετικοί ηθοποιοί 3 διαφορετικές σχολές παιξίματος αλλά με κοινό παρανομαστή την ισχυρή προσωπικότητα και την καταξίωση τους από τον κόσμο του θεάτρου από τη μια και από τον κόσμο που πάει στο θέατρο από την άλλη.
Για αυτό αξίζει να δει κανείς έστω και από το ίντερνετ, έστω και με την περισσή επιμέλεια του γυρίσματος μια παράσταση τόσο μαγική όσο ο χώρος του θεάτρου και τόσο σύγχρονη που καταφέρνει συνεχώς μες τα χρόνια να υπερπηδά κάθε καινούργια μόδα μια και το αυθεντικά κλασσικό είναι πάντα μοντέρνο.
Ας το δούνε κάποιοι και κάποιες του θεάτρου σήμερα, ας το δούνε ακομπλεξάριστα και με σοβαρότητα, έχουν να μάθουν πολλά…
Δείτε επίσης:
- Η παράσταση θρύλος «Ο Αμπιγιέρ» σε Online Streaming προβολές
- Βαβυλωνία σε live streaming από το Εθνικό Θέατρο
- Μικροί Κύριοι – Μικρές Κυρίες: Η «δύναμη της φιλίας» online
Εάν επιθυμείτε να σχολιάσετε το παραπάνω άρθρο ή οτιδήποτε άλλο στο Youfly, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο Facebook ή στείλτε μας μήνυμα στο Twitter. Για φωτογραφικό υλικό και ιστορίες, μεταβείτε στο Instagram μας.
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου, χωρίς τη χρήση ενεργής πηγής (link), Youfly.com
