23.4 C
Athens
Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Το Βραχιόλι της Φωτιάς: Η κριτική του Ιάσονα Τριανταφυλλίδη

Ο Ιάσονας Τριανταφυλλίδης γράφει την κριτική του για τη νέα σειρά της ΕΡΤ, «Το Βραχιόλι της Φωτιάς».

Το ολοκαύτωμα των Εβραίων

Για το ολοκαύτωμα των Εβραίων από τον Χίτλερ και τη “συμμορία” του, έχουν γυριστεί πολλές ταινίες, έχουν γραφτεί θεατρικά έργα, έχουν φτιαχτεί τηλεοπτικές σειρές, μια και είναι ένα θέμα που όχι μόνο καίει πάντα, αλλά και γιατί το τραγικό αυτό γεγονός και όσα συνέβησαν χωράει πολλές παράπλευρες ιστορίες μέσα, οικογενειακές ή ερωτικές ή απλώς ιστορίες επιβίωσης για να κρατήσουν το ενδιαφέρον του θεατή. Είναι τόσα πολλά, που θα μπορούσε να υπάρχει και ειδική κατηγορία στο χώρο του θεάματος για τις ταινίες σε σχέση με το ολοκαύτωμα. Δεν είναι όλα βέβαια σπουδαία. Υπάρχουν αριστουργήματα του είδους, συμπαθείς, μέτριες αλλά και χάλια περιπτώσεις. Πολλοί κακώς πιστεύουν πως ο σκοπός αγιάζει τα μέσα μια και είναι γνωστό πως ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις…

Το Βραχιόλι της Φωτιάς – Η κριτική μας για τη νέα σειρά

σειρά Το Βραχιόλι της Φωτιάς

Ο ελληνικός κινηματογράφος και η ελληνική τηλεόραση δεν έχουν πολυασχοληθεί με το θέμα – μια εξαίρεση ήταν πριν λίγα χρόνια η ταινία Ουζερί Τσιτσάνης του Μανουσάκη- και όταν λέμε το θέμα δεν εννοούμε γενικά των Εβραίων της Ελλάδας και του ολοκαυτώματος, αλλά ειδικά των Εβραίων της Θεσσαλονίκης που ήταν από τις πιο άγριες περιπτώσεις σε όλη την Ευρώπη. Φέτος λοιπόν αποφάσισε η ΕΡΤ στα πλαίσια της ανανέωσης της μυθοπλασίας της να ασχοληθεί με αυτό το καυτό θέμα. Έχω ακούσει, έχω μελετήσει και ψάξει πολύ το θέμα Εβραίοι της Θεσσαλονίκης και ολοκαύτωμα κυρίως από Θεσσαλονικείς, αλλά δεν θα γράφω εδώ τι ήταν οι Εβραίοι στη Θεσσαλονίκη και πως επετεύχθη η σχεδόν εξάλειψή τους, αλλά θα μιλήσουμε για αυτή τη σειρά από την οποία είδα προχθές Σάββατο βράδυ τα δυο πρώτα επεισόδια που έχει τον τίτλο «Το Βραχιόλι της Φωτιάς» και βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο της Βεατρίκης Σαΐας-Μαγρίζου. Δεν έχω διαβάσει το βιβλίο, αλλά ξέρω ότι βασίζεται στην αληθινή ιστορία της οικογένειας της συγγραφέως και ειδικά του πατέρα της που έζησαν αυτήν την κόλαση.

Επιπλέον πριν αρχίσει το πρώτο επεισόδιο το Σάββατο στο δελτίο της ΕΡΤ, η συγγραφέας μίλησε, είπε για την οικογένειά της και το βιβλίο και τόνισε κάτι πολύ αγριευτικό πως ο πατέρας της μόλις 16 ετών το 1943, ήταν από αυτούς που τους έστειλαν στο Άουσβιτς όπου εκεί μαζί με κάποιους άλλους εφήβους συμμετείχαν σε κάτι ιατρικά πειράματα του διαβόητου Μένγκελε πάνω στην αντοχή των εφήβων, όπου υπέστη χωρίς αναισθησία εγχείρηση σκωληκοειδίτιδας και τελικά ήταν, αν όχι ο μόνος, από τους λίγους εφήβους που επέζησαν αυτών των πειραμάτων.

σειρά Το Βραχιόλι της Φωτιάς

Η ιστορική ακρίβεια και τα ιστορικά πηγαινέλα της σειράς

Η σειρά ξεκινάει με τον Χρήστο Λούλη υποτίθεται έναν άνθρωπο σε ώριμη ηλικία με γκρίζα μαλλιά να ακούει στο ραδιόφωνο για τη σύλληψη του Άιχμαν, εμπνευστή των στρατοπέδων συγκέντρωσης, ο οποίος είχε προσπαθήσει να διαφύγει. Και ας αρχίσουμε από αυτό και ας ξεκινήσουμε με την ιστορική ακρίβεια και τα ιστορικά πηγαινέλα της σειράς. Όταν αρχίζει η σειρά δεν βλέπουμε ποια χρονιά είναι, αλλά τα κοστούμια δεν δείχνουν να είναι σημερινή εποχή και επιπλέον αν ξέρεις ιστορία ξέρεις πως ο Άιχμαν συνελήφθη από Ισραηλινούς το 1960 και πέθανε το 1961. Όμως ο μπαμπάς της συγγραφέως αν πήγε 16 χρονών στο Άουσβιτς το ’43 σημαίνει γεννήθηκε το 1927 άρα το ’60 – ’61 δεν μπορεί να είναι παραπάνω από 43 χρονών, ενώ ο Χρήστος Λούλης μας φαίνεται τουλάχιστον 55.

Ο ήρωας λοιπόν ό οποίος ζει με τους εφιάλτες του, κάποια στιγμή βλέπουμε και εμείς έναν εφιάλτη από το Άουσβιτς λίγα λεπτά όπου δείχνουν ένα έφηβο οι ναζί να τον βάζουν σε χειρουργικό κρεβάτι. Μετά ο ήρωας βγαίνει να περιθάλψει μια τσιγγάνα σε καταυλισμό τσιγγάνων μεγάλης ηλικίας όπου πεθαίνει και βλέπει να φοράει στο χέρι της ένα βραχιόλι που τον αναστατώνει. Φεύγουμε από αυτή την εποχή και πάμε πίσω στην οικογένεια του. Βλέπουμε ένα πλουσιόσπιτο όπου μένει μια Εβραϊκή οικογένεια στη Θεσσαλονίκη, αλλά ενώ φανατιζόμαστε πως θα είναι μεσοπόλεμος, οι γυναίκες φοράνε πολύ μακριά φουστάνια και απορεί κανείς γιατί αυτό. Ακριβώς μετά η Θεσσαλονίκη παίρνει φωτιά και τα 2/3 της πόλης καταστρέφονται, αλλά τέτοια φωτιά γνώρισε η Θεσσαλονίκη το 1917 και προσπαθώντας να γλιτώσει η μητέρα της οικογένειας πηγαίνει σε ένα καταυλισμό τσιγγάνων που την ξεγεννάει μια τσιγγάνα και μαθαίνουμε ότι το παιδί είναι ο βασικός ήρωας της σειράς. Αυτή δε, για να τους ευχαριστήσει χαρίζει σε μια μικρή τσιγγάνα το ακριβό χρυσό βραχιόλι της που είναι αυτό που βλέπει μετά από χρόνια ο βασικός ήρωας.

Έτσι όμως ο βασικός ήρωας δεν μπορεί να είχε γεννηθεί το 1927 αλλά το 1917 και αν ήταν γεννημένος το 1917 το 1943 στο Άουσβιτς δεν θα συμμετείχε σε πειράματα για εφήβους. Επιπλέον όταν η μαμά δίνει το βραχιόλι στο κοριτσάκι, ο ήρωας είναι δυο ημερών πώς ήξερε για αυτό το βραχιόλι, που το είχε δει και το γνώρισε αμέσως;

Μετά ξαναπάμε στο ’60 και μετά γυρίζουμε κάπου στον μεσοπόλεμο όπου ο μικρός μεγαλώνει στην οικογένειά του που έχει και αυτή τα προβλήματά της, αλλά που είναι μια πολύ ευκατάστατη εβραϊκή οικογένεια.

Εννοείται πως δεν υπάρχει πουθενά στην οθόνη η ημερομηνία και ο τόπος που εξελίσσεται η κάθε διαφορετική εποχή και έτσι δεν ξέρουμε πότε είναι ηλικιωμένος ο Λούλης, πότε γεννιέται, πότε είναι παιδάκι κλπ κλπ, Επιπλέον ούτε τα σκηνικά και τα κοστούμια βοηθάνε τον θεατή να καταλάβει την εναλλαγή εποχών και το πότε συμβαίνουν αυτά, ούτε και τα χρώματα και η εικόνα στην φωτογραφία αλλάζουν τόνο για να δείξουν τη διαφορετική εποχή και ατμόσφαιρα. Κάποιος πρέπει να ξέρει πότε συνελήφθη ο Άιχμα , πότε κάηκε η Θεσσαλονίκη και να υπολογίσει μπακάλικα τρεις το λαδί τρεις το ξύδι..

σειρά Το Βραχιόλι της Φωτιάς

Προβλήματα σε σενάριο και σκηνοθεσία

Ως εδώ λοιπόν καταρχήν υπάρχει πρόβλημα ιστορικής ακρίβειας, όπως και το πως αλλάζουν οι εποχές πολύ σημαντικό για ιστορική σειρά εποχής. Μετά υπάρχει πρόβλημα σκηνοθεσίας, οι σκηνές είναι γυρισμένες με τρόπο που ούτε συγκίνηση βγάζουν, ούτε ατμόσφαιρα διαθέτουν. Μια σειρά σκηνών, πλάνων, σεκάνς και δεν ξέρω τι άλλο που είναι γυρισμένες σχεδόν πανομοιότυπα, που διαδέχονται η μία την άλλη. Το σενάριο βέβαια είναι πιο υπεύθυνο, γιατί εκτός από το θέμα υπόθεση που στα δυο πρώτα επεισόδια δεν υπάρχει παρά μια αναφορά στον εφιάλτη του ήρωα λίγων λεπτών περί Άουσβιτς και χωρίς να κατονομαστεί τι είναι εκεί και τι γίνεται και όλο το άλλο είναι μια ιστορία ευκατάστατων Εβραίων με διάφορα εσω-οικογενειακά προβλήματα – και βέβαια δύο επεισόδια από τα οκτώ συνολικά είναι πάρα πολύ χρόνος να δεις το ¼ του χρόνου της σειράς δεν ξέρουμε καν περί ολοκαυτώματός, περί Θεσσαλονίκης, περί πολέμου, περί Άουσβιτς κλπ.

Εκτός λοιπόν από την υπόθεση που δεν είναι και καμιά σπουδαία η ιστορία αυτής της οικογενείας, έχει και προβλήματα στο πως είναι δεμένες οι σκηνές, πώς περνάμε από τη μία στην άλλη, τι διάλογος υπάρχει, τι επεισόδια υπάρχουν που να κρατήσουν το ενδιαφέρον του θεατή… Το σενάριο λοιπόν που το λέω είναι μετριότατο για να μην πω κάτι χειρότερο και ο σκηνοθέτης απλά το διεκπεραίωσε. Η φωτογραφία δεν είχε καμία ατμόσφαιρα εποχής και αν εξαιρέσεις τα λίγα λεπτά του εφιάλτη του ήρωα του Άουσβιτς που είναι ασπρόμαυρα, κατά τ’ αλλά είτε το ‘60 είναι, είτε το ‘29 τα χρώματα και η ατμόσφαιρα είναι τα ίδια και είναι σαν είναι το σήμερα. Για τα σκηνικά και τα κοστούμια καλύτερα να μην μιλήσουμε. Δεν είναι αυτό σπίτι πλούσιας οικογένειας Εβραίων του μεσοπολέμου, ούτε αυτά ρούχα των συγκεκριμένων ανθρώπων που είχαν και λεφτά και καλό γούστο και άμεση πρόσβαση στην Ευρώπη. Αλλά ούτε ο τσιγγάνικος καταυλισμός ήταν τσιγγάνικος καταυλισμός.

σειρά Το Βραχιόλι της Φωτιάς

Γενικά στα θέματα τεχνικής και  παραγωγής καλύτερα ας μην το συζητήσουμε. Οι σκηνές όπου με τις μοντέρνες μεθόδους στο κομπιούτερ αναπαριστώνται ολόκληρες περιοχές πόλεων και σκηνές καταστροφής -εδώ η φωτιά στη Θεσσαλονίκη αλλά και ο παραλιακός δρόμος στον Λευκό Πύργο πριν τη φωτιά είναι επιπέδου ερασιτεχνικής προσπάθειας και δεν ξέρω αν είναι τα ταλέντα ή τα λεφτά που λείπανε, αλλά γενικά η παράγωγή δεν σε τρελαίνει ούτε με τον πλούτο της, ούτε με καμία προσοχή στην λεπτομέρεια.

Μια χούφτα κομπάρσοι ας πούμε στριμώχνονται μπροστά σε μια πόρτα στο Άουσβιτς ακόμα πιο λίγοι στον τσιγγάνικο καταυλισμό, κάπου παρατήρησα αν δεν κάνω λάθος ένα σχετικά μοντέρνο κτίριο σε σκηνές του ’60 σε εξωτερική σκηνή, ενώ ο τσιγγάνος του τότε φοράει κάτι μποτάκια που τα κορδόνια μπροστά είναι ψεύτικα και στο πλάι σηκώνει φερμουάρ. Για να είμαι ειλικρινής δεν ξέρω αν υπήρχαν φερμουάρ σε μποτάκια εκείνη την εποχή, ξέρω ότι υπήρχαν κορδόνια, αλλά σε αυτό μπορεί να κάνω λάθος.

Η μουσική είναι ωραία, όσο για τους καλούς ηθοποιούς που συμμετέχουν, φαίνεται καθαρά πως ούτε ολοκληρωμένους χαρακτήρες από το σενάριο έχουν για να ερμηνεύσουν, ούτε βοήθεια από το σκηνοθέτη έχουν και ο καθένας κάνει ότι μπορεί από μόνος του για να διασωθεί.

Αυτό που με έκανε περισσότερο έξαλλο είναι πως το ίδιο κανάλι ακριβώς στην ΕΡΤ υπάρχει η υπέροχη σειρά «Τα καλύτερα μας χρόνια» που είναι επίσης σειρά εποχής -και ακόμα πιο δύσκολης εποχής γιατί όσο πιο κοντά είναι σε μας τα παλιά χρόνια που αναπαριστώντα στην οθόνη τόσο πιο δύσκολα είναι να πείσουν για την πιστότητα τους τον θεατή-.

Ήταν τα δυο πρώτα επεισόδια. Εγώ δεν βλέπω ETTFLIX και δεν ανήκω στα 1.5 εκατομμύρια χτυπήματα που είδαν και τα οκτώ επεισόδια εκεί. Δεν ξέρω τι μπορεί να αλλάξει στα υπόλοιπα ¾ του χρόνου της σειράς αλλά αυτό που είδα στα δύο επεισόδια δυστυχώς δεν είναι μόνο ότι δεν μου έβγαλε τον σπαραγμό που έπρεπε για το ολοκαύτωμα είναι και πως η εικόνα της Εβραϊκής οικογένειας εκείνη την εποχή στη Θεσσαλονίκη κάθε άλλο παρά καλή για τους Εβραίους είναι. Δεν τους τιμά καθόλου. Θα επανέλθω αφού δω και τα υπόλοιπα έξι επεισόδια…

Εάν επιθυμείτε να σχολιάσετε το παραπάνω άρθρο ή οτιδήποτε άλλο στο Youfly, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο Facebook. Ή στείλτε μας μήνυμα στο Twitter. Για φωτογραφικό υλικό και ιστορίες, μεταβείτε στο Instagram μας.

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά, με ενεργό σύνδεσμο (link) Youfly.com

Ιάσονας Τριανταφυλλίδης
Ιάσονας Τριανταφυλλίδης
Ο Ιάσων Τριανταφυλλίδης, είναι δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου και θεάτρου. Έχει γράψει μέχρι τώρα 20 βιβλία με θέμα την ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, της νύχτας, του τραγουδιού και του μιούζικαλ και βιογραφικά βιβλία ανθρώπων του ελληνικού σινεμά. Αρθρογραφεί από το 1985 σε εφημερίδες, περιοδικά, έχει κάνει εκπομπές στο ραδιόφωνο, στην τηλεόραση, προσφάτως και στο διαδίκτυο. Έχει επιμεληθεί επανεκδόσεις παλαιού υλικού σε CD, για ανθρώπους όπως η Αλίκη Βιουγιουκλάκη, η Τζένη Βάνου, η Σοφία Βέμπο, η Μαρινέλλα, ο Τόλης Βοσκόπουλος, ο Γιάννης Σπάρτακος, το σύνολο του κινηματογραφικού έργου του Νίκου Μαμαγκάκη, ειδικό αφιέρωμα για την ιστορία του τραγουδιού στο ελληνικό σινεμά κ.α. Στην τηλεόραση έχει κάνει το πρώτο πρωινό του MEGA το Κοκτέιλ, εκπομπές με συνεντεύξεις, αφιερώματα, μονογραφίες, ήταν στην κριτική επιτροπή του «Να η ευκαιρία», σχολιαστής στις ειδήσεις του STAR και μία πολιτική εκπομπή με την Όλγα Τρέμη στο MEGA. Αυτό τον καιρό αρθρογραφεί βέβαια στο youfly.com και στην «Εφημερίδα των Συντακτών». Κάνει καθημερινά εκπομπή στις 15:00 με 16:00 στον Αθήνα 9.84 με τίτλο «Αθήνα, με ακούς;»

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ακολουθηστε μας
65,000ΥποστηρικτέςΚάντε Like
13,090ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
11,546ΑκόλουθοιΑκολουθήστε

ΔΗΜΟΦΙΛΗ