Ο Ιάσονας Τριανταφυλλίδης γράφει την κριτική του για την παράσταση «Ο Επισκέπτης» που έχει ανέβει στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, σε σκηνοθεσία Σωτήρη Τσαφούλια.
Πώς σώθηκε ο Σίγκμουντ Φρόιντ από τα χέρια των ναζί
Το πως σώθηκε πραγματικά τελευταία στιγμή από τον αβυσσαλέο και θανάσιμο μίσος των Ναζί προς τους Εβραίους, ο πατέρας της ψυχανάλυσης ο σπουδαίος Σίγκμουντ Φρόιντ, είναι σχεδόν μυθιστορηματικό, απίστευτο και … ανάλαφρα έχει ανακατευθεί έστω και εξ αγχιστείας και το ελληνικό στοιχείο!!!
Αυτό γιατί πραγματικά πολύ λίγες ώρες πριν φτάσουν οι Ναζί στη Βιέννη και στο σπίτι του να τον συλλάβουν για να τον οδηγήσουν… στα «ευαγή» τους ιδρύματα για τους Εβραίους, πρόλαβε η Γαλλίδα πριγκίπισσα Μαρία Βοναπάρτου που ήταν και Ελληνίδα πριγκίπισσα λόγω του γάμου της με ένα από τα πιο εκλεκτά μέλη της ελληνικής βασιλικής οικογένειας, τον πρίγκιπα Γεώργιο, και υπήρξε η καλύτερη μαθήτρια του Φρόιντ αφήνοντας σπουδαίο συγγραφικό έργο με μελέτες πάνω στην ψυχανάλυση πρόλαβε να νοικιάσει ένα αεροπλάνο – προσέξτε στα τέλη της δεκαετίας του ‘30 αυτό, ε;- Να το στείλει στο Παρίσι και σχεδόν να τον απαγάγουν από τα νύχια των ναζί.
«Ο Επισκέπτης» του Eric-Emmanuel Schmitt
Εκείνες όμως οι τελευταίες ώρες του Φρόιντ στο σπίτι του στη Βιέννη πραγματεύεται με πολύ έξυπνο τρόπο το θεατρικό έργο του είναι Γαλλο-Βέλγου θεατρικού συγγραφέα Eric-Emmanuel Schmitt που έχει τίτλο «Ο Επισκέπτης». Όπου – σε μια εντελώς φανταστική υπόθεση βέβαια- ο Φρόιντ δέχεται μια ξαφνική επίσκεψη στο σπίτι του από ένα παράξενο τύπο, που είναι ντυμένος παράξενα και μιλάει παράξενα και ο Φρόιντ τον αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά και συζητάει μαζί του για πολύ σοβαρά θέματα χωρίς να είναι σίγουρος για το ποιος είναι ο συγκεκριμένος και αν αξίζει η σοβαρότητα που του δείχνει. Αυτά ενώ ήδη έχουν περάσει οι Ναζί και έχουν αφήσει τις πρώτες απειλές τους και ενώ υπάρχει και η κόρη του που ανησυχεί.
Σιγά σιγά όμως όσο συζητάνε ξαφνικά συνειδητοποιούμε ότι ο συγκεκριμένος ενδεχομένως είναι τρελός, ενδεχομένως μπορεί να είναι και απατεώνας, αλλά ακόμα μπορούσαμε να σκεφτούμε πως μπορεί να είναι και ο ίδιος ο θεός, οπότε η συζήτηση με τον εβραίο μεν αλλά άθεο Φρόιντ έχει τη σημασία της μια και υπήρχε μια συζήτηση πάνω στον θεό και τον άνθρωπο, πάνω στη αξία του θεού κλπ κλπ
Το έργο βέβαια δεν είναι βαρύγδουπο. Έχει και χιούμορ και πολλές ανατροπές. Σε κάποιες στιγμές έχει μια ιδιαίτερη σοβαρότητα και σε άλλες γίνεται διασκεδαστικό και ανάλαφρο. Βέβαια πιστεύω ότι στην πραγματικότητα ο συγγραφέας θα ήθελε το έργο να είναι πολύ πιο βαθύ από αυτό που είναι, αλλά δεν ξέρω αν και ο ίδιος θα μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο, γιατί τα θέματα τα οποία θίγονται και οι άνθρωποι που συνομιλούν δεν μπορεί να τα διαχειριστεί ο οποιοσδήποτε – χωρίς βέβαια να σημαίνει ότι ο Eric-Emmanuel Schmitt είναι ο οποιοσδήποτε μια και θεωρείται ο σημαντικότερος Γάλλος θεατρικός συγγραφέας της τελευταίας δεκαετίας. Το έργο έχει πλάτος αλλά όχι μεγάλο βάθος, αλλά ίσως το αντίθετο να απωθούσε το πλατύ κοινό.
Σωτήρης Τσαφούλιας – Ένας άνθρωπος που ξέρει και αγαπά το θέατρο
Η παράσταση που έστησε σαν σκηνοθέτης – η πρώτη του δουλειά στο θέατρο αν θυμάμαι καλά ο κύριος Σωτήρης Τσαφούλιας δείχνει άνθρωπο που ξέρει και αγαπά το θέατρο, ξέρει να στήνει τους ηθοποιούς του όπως πρέπει, ξέρει να δίνει ρυθμό, να ανεβοκατεβάζει τις εντάσεις του όταν και όπως πρέπει και να προσφέρει στιγμές ακόμα και ανακούφισης στον θεατή του. Έχει βέβαια στα χέρια του – αλλά και αυτό δική του επιλογή ήταν – δυο εξαιρετικούς ηθοποιούς, τον πολυτάλαντο και αστραφτερό με την πιο καλή σημασία της λέξης Μάνο Βακούση που δίνει ρεσιτάλ στο ρόλο του …«Θεού» ανεβοκατεβαίνοντας όλους τους τόνους και τα ημιτόνια, με μια αξιοθαύμαστη τεχνική ισορροπία, εναλλάσσοντας το πρόσωπο της τραγωδίας με το πρόσωπο του Τζόκερ -του τζόκερ της τράπουλας εννοείται όχι του Μπάτμαν-…
Δίπλα του και απέναντι του έχει τον επίσης ταλαντούχο, αλλά πιο εσωτερικό Φώτη Θωμαΐδη, ο οποίος με υποχθόνιο χιούμορ αλλά και με τη μάσκα του φόβου που είναι κρυμμένη πίσω από τον επιστήμονα για να μην προδώσει τον άνθρωπο Φρόιντ. Δίπλα τους οι Μαρία Παπαλάμπρου και ο Δημήτρης Παπαδάτος στέκονται επάξια.
Ωραία και θεατρική η μετάφραση του Σωτήρη Τσαφούλια και Αντώνη Γαλέου, απλό και λυτό το σκηνικό της Πολυτίμης Μαχαίρα αλλά ακόμα καλύτερα τα κοστούμια της που βοηθούν να φανούν και να ξεχωρίσουν καλύτερα οι ρόλοι και η εποχή. Πολύ καλή η μουσική σύνθεση του Θοδωρή Οικονόμου όπως και οι φωτισμοί της Έλενας Πετροπούλου.
Η παράσταση «Ο Επισκέπτης» που παίζεται στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης είναι μια ωραία παράσταση η οποία όμως συν τοις άλλοις νομίζω πως προσφέρει στο ελληνικό θέατρο έναν καινούργιο σκηνοθέτη που φαίνεται καθαρά πως τον ενδιαφέρει περισσότερο το έργο και η παράσταση και λιγότερο η προβολή του εαυτού του, όπως των περισσότερων «φουρνιών» σκηνοθετών του ελληνικού θεάτρου.
Εάν επιθυμείτε να σχολιάσετε το παραπάνω άρθρο ή οτιδήποτε άλλο στο Youfly, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο Facebook. Ή στείλτε μας μήνυμα στο Twitter. Για φωτογραφικό υλικό και ιστορίες, μεταβείτε στο Instagram μας.
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά, με ενεργό σύνδεσμο (link) Youfly.com.