Το «καταραμένο» ποιητικό ταξίδι του Σαρλ Μποντλέρ φτάνει ως την ελληνική θεατρική σκηνή, τον Οκτώβριο, στο Θέατρο «104», από το Στέφανο Κακαβούλη.
«Η μεγαλύτερη ηδονή στον έρωτα βρίσκεται στην βεβαιότητα ότι κάνεις κακό», είναι η πρώτη παραδοχή του Σαρλ Μποντλέρ στα «Άνθη του Κακού» (Les Fleurs du Mal). Πώς μπορείς, άραγε, από αυτήν να ξεκινήσεις και να πλάσεις μια, τολμηρή, προκλητική, θεατρική παράσταση;
Μποντλέρ από τον Στέφανο Κακαβούλη στο Θέατρο 104
Ο ηθοποιός και λάτρης της ποίησης, και δη της «καταραμένης», Στέφανος Κακαβούλης την παιδεύει αυτήν την ερώτηση πάνω από ένα χρόνο τώρα. Ξεκίνησε π.κ. (προ καραντίνας) για να «ανεβάσει» τον Μποντλέρ και τα «Άνθη» του, το πάλεψε, το ετοίμασε και ήρθε ο… εγκλεισμός μας.
Τώρα, σαν την Ποίηση, που δεν μπορεί να κρατηθεί σε τοίχους και «ανθίζει» ολούθε, επαναφέρει το σχέδιό του για τα δύο πρώτα Παρασκευοσαββατοκύριακα του Οκτωβρίου στο Θέατρο «104», στο Γκάζι.
Έζησε χρόνια ανάμεσα σε ποιητές ο Στέφανος Κακαβούλης. Κυρίως, δίπλα στον αξέχαστο ποιητή και μεταφραστή Ερρίκο Μπελλιέ, το μέντορά του, αλλά και στην Κική Δημουλά, το Γιάννη Κοντό, το Γιάννη Βαρβέρη.
Με μια έννοια και το πόθησε και θεώρησε ότι το δικαιούται να πάρει κάποια ημερολόγια του Σαρλ Μποντλέρ και αποσπάσματα από τα «Άνθη του Κακού» του και να πλάσει μια ποιητική παράσταση.
«Η τέχνη είναι πορνεία»
Τίτλος, μια φράση από τα ημερολόγια του Μποντλέρ: «Η τέχνη είναι πορνεία». Γεμάτη «άνθη» ποίησης, που είναι «όαση παράνοιας σε μια έρημο λογικής», όπως έλεγε και ο Γάλλος ποιητής. Διότι «τα ωραιότερα άνθη φυτρώνουν στον βούρκο της λαγνείας, των χαμαιτυπείων και του ανθρώπινου πόνου».
Στην παράσταση θα «μιλάει» ακόμη και με το σώμα του. Ακόμη και ημίγυμνο. Ή και γυμνό, όπως πριν από σχεδόν δύο χρόνια, με το «Ουρλιαχτό» του Άλεν Γκίνσμπεργκ. Εκείνο που κράτησε ο ίδιος ήταν η ουσία της ποίησης του Γκίνσμπεργκ: «Είδα τα καλύτερα μυαλά της γενιά μου διαλυμένα απ’ την τρέλα».
«Τότε, οι αντιδράσεις ήταν πολύ θετικές», μού λέει. «Ταίριαζε με το ποίημα γιατί είχε πολλή ένταση. Και, σκέψου, ήμουν για ένα τέταρτο σε frontal (σ.σ.: μετωπικό γυμνό) και δεχόμουν ηλεκτροσόκ.
Στο θέατρο, «το γυμνό είναι σημαντικό να μπορεί κι ο ηθοποιός να το υποστηρίξει. Να νιώθει άνετα με αυτό. Έχω δει ηθοποιούς με πολύ ωραία κορμιά και όταν παίζουν να σκέφτονται να κρυφτούν. Βάζουν τα χέρια τους, πλασάρονται πλάγια… Είναι αστείο».
Και, τώρα, Μποντλέρ. Με «Τα Άνθη του Κακού» του οποίου η γαλλική ποίηση «όχι μόνο έδωσε τον θεμέλιο φθόγγο στην ευρωπαϊκή, αλλά και την αναγκαία παρώθηση στον ίδιο τον εαυτό της να πειραματιστεί περαιτέρω με άκρατη τόλμη με τις ιδέες, τους ρυθμούς και τα μέτρα», όπως επισημαίνει ο μεταφραστής του Γάλλου ποιητή, καθηγητής Γιώργος Κεντρωτής.
Γιατί Μποντλέρ; «Είναι πατριάρχης της ποίησης και θεωρώ πολύ σημαντικό να ακουστεί από τη σκηνή ο λόγος του. Να αγγίξει ένα πιο ευρύ κοινό», μου λέει ο Στέφανος Κακαβούλης.
«Η ζωή του Μποντλέρ ταυτίστηκε απόλυτα με το έργο του», συνεχίζει. «Δοσμένος στις ηδονές και στα πάθη τα οποία πλήρωσε με φτώχεια και αρρώστιες. Λάτρης του Ιδανικού και της Ομορφιάς που ξεπερνά το θάνατο».
Η συλλογή “Άνθη του Κακού”, που πολεμήθηκε όσο καμία άλλη από την κοινωνία της Γαλλίας. «Τού χάρισε αθανασία. Όλοι οι μετέπειτα σπουδαίοι ποιητές πάτησαν πάνω του. Ο Ζαν Πολ Σαρτρ εξύμνησε, σε βιβλίο, το υψηλό του πνεύμα.
«Ο Σαρλ Μποντλέρ έβαλε τη βάση κι ο Αρτίρ Ρεμπό το απογείωσε. Η ποίηση για μένα είναι η υψηλότερα των τεχνών. Γιατί μάχεται και φλερτάρει διαρκώς με το θάνατο και μπορεί να τον ξεπεράσει».
Με ποιον τρόπο; Πιστεύει ότι «η ρίζα της τέχνης είναι να νικήσει το θάνατο για αυτό και η έννοια της έμπνευσης και της έκστασης, που σε βγάζει από ένα νορμάλ νοητικό επίπεδο, είναι απαραίτητες στο να παραχθεί. Μην ξεχνάμε ότι το θέατρο ξεκίνησε σαν τελετουργία παγανιστική εν ώρα λατρείας και έκστασης».
Και η ποίηση ως θέατρο; «Στην ποίηση, επειδή τα όπλα και τα εργαλεία είναι οι λέξεις, και οι λέξεις είναι νοήματα, δίνουν ορισμό σε ό,τι μας περιβάλει. Όταν παίζεις μαζί τους και τις χρησιμοποιείς, νιώθεις ότι μπορείς να μεταβάλεις όλες τις έννοιες. Έχεις αυτή τη δύναμη στην πένα σου, στο χαρτί σου».
«Αν ήμουν αρκετά θαρραλέος, λιγότερο φοβισμένος, θα ασχολούμουν μόνο με την ποίηση. Θα ήμουν ευτυχής αν, όταν φύγω, θα ‘χει μείνει για μένα ότι μετέφερα ποίηση στη σκηνή και παρακίνησα κόσμο να διαβάσει και να μάθει τους ποιητές. Αυτό το στίγμα θα ήθελα να αφήσω».
Μαζί με το Στέφανο Κακαβούλη, στη σκηνή του «104», θα είναι ο μουσικός Μάνος Σαββάκης, με ήχους ηλεκτρικής κιθάρας. «Hard και dark rock μελωδίες συνοδεύουν τον βαθιά αυτόν rock ποιητή», λέει. Και μια έκπληξη: η παλιά γνώριμή μας, Πωλίνα, ερμηνεύει δύο από τα «ποιητικά» στάσιμα, αν θέλετε τραγούδια, στην παράσταση «Η Τέχνη είναι πορνεία».
Ο Στέφανος Κακαβούλης στην ταινία «Εξορία»
Και, έτσι, για την ιστορία: Κάπου ανάμεσα, ο Στέφανος Κακαβούλης πρωταγωνίστησε και στην ταινία «Εξορία» του Γιώργου Μαζωμένου, δίπλα στον Κωστή Σαββιδάκη, τον «ιερέα» στις τηλεοπτικές «Άγριες Μέλισσες». Μια ταινία που έφτασε στο τμήμα market (αγοράς) του Φεστιβάλ Καννών, κατέκτησε το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Λονδίνου και πραγματεύεται «τον Έλληνα που αισθάνεται εξόριστος στην ίδια του τη χώρα».
Η ταινία ακολουθεί την οδύσσεια του κεντρικού ήρωα (Στέφανος Κακαβούλης), «ο οποίος κακοποιείται, τον εκμεταλλεύονται άνθρωποι με εξουσία και τελικά τον σκοτώνουν, πάνω στην προσπάθεια του να επιβιώσει». Σαν ιστορία από τα χέρια ενός καταραμένου ποιητή κι αυτή…
Ίνφο
«Μπωντλαίρ» στο Θέατρο «104» (Ευμολπιδών 41, τηλ. 210-3455.020), για έξι μόνον παραστάσεις, από το Στέφανο Κακαβούλη.
- Μαζί του ο μουσικός Μάνος Σαββάκης.
- Σε δύο μελοποιημένα τραγούδια, η Πωλίνα.
- Μετάφραση: Δέσπω Καρούσου
- Φωτογραφίες: Διονύσης Κούτσης
Ημέρες και ώρες παραστάσεων:
- Παρασκευή 1 Οκτώβρη στις 21. 15
- Σάββατο 2 Οκτώβρη στις 20.00
- Κυριακή 3 Οκτωβρίου στις 20.00
- Παρασκευή 8 Οκτωβρίου στις 21:15
- Σάββατο 9 Οκτωβρίου στις 20. 00
- Κυριακή 10 Οκτωβρίου στις 20. 00
Τιμές εισιτηρίων: 10 ευρώ
Διάρκεια παράστασης: 45 λεπτά
Δείτε επίσης:
- Θέατρο: Η υποτυπώδης κανονικότητα και ο θεατρικός χώρος
- Οι Φάρσες: Από 25 Σεπτεμβρίου στο Θέατρο Φούρνος
- Το ξεκατίνιασμα του Ολύμπου: Στο Θέατρο Olvio από 4 Οκτωβρίου
Εάν επιθυμείτε να σχολιάσετε το παραπάνω άρθρο ή οτιδήποτε άλλο στο Youfly, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο Facebook. Ή στείλτε μας μήνυμα στο Twitter. Για φωτογραφικό υλικό και ιστορίες, μεταβείτε στο Instagram μας.
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά, με ενεργό σύνδεσμο (link) Youfly.com
