Ο Ιάσονας Τριανταφυλλίδης γράφει για τη ζωή της Ζοζεφίν Μπέικερ, την επίσκεψή της στην Ελλάδα και το πέρασμα της στο Πάνθεον.
Ζοζεφίν Μπέικερ – Το απόλυτο είδωλο στο Παλλάς
Το Φεβρουάριο του 1934 όλη η Αθήνα και κυρίως όλη η νεολαία της Αθήνας είχε αναστατωθεί γιατί μας είχε επισκεφτεί για να δώσει μια μοναδική συναυλία στο Παλλάς στην οδό Βουκουρεστίου – ναι το ίδιο ιστορικό Παλλάς που είναι και σήμερα εκεί- η απολύτως μυθική Ζοζεφίν Μπέικερ…
Τα χρόνια του μεσοπολέμου η Ζοζεφίν Μπέικερ ήταν για όλη την Ευρώπη και την Ελλάδα βέβαια, ξεκινώντας πάντα από το Παρίσι που ήταν το κέντρο του κόσμου τότε, το απόλυτο είδωλο. Ήταν σαν να λέμε σήμερα η Μαντόνα -ίδια η Μαντόνα ίσως και παραπάνω-. Έφτασε κρατώντας ένα από τα αγαπημένα της ζώο που ήταν ένας μικρός μαύρος πάνθηρας – κατά καιρούς κυκλοφορούσε με μικρά άγρια ζώα- και το σύντροφό της και ο κόσμος που είχε μαζευτεί έξω από τη Μεγάλη Βρεττανία που θα έμενε, όρμησε με μανία επάνω της οπότε εκείνη γελώντας έτρεξε να γλιτώσει στο ασανσέρ. Τα εισιτήρια στο Παλλάς ήταν σε παρανοϊκό ύψος για την εποχή. Σκεφτείτε ότι είχε εκατό δραχμές η γαλαρία δηλαδή σε σημερινά λεφτά πάνω από 500 ευρώ -σκεφτείτε τι γινόταν στις πρώτες θέσεις-. Η συναυλία πάντως δικαίωσε το μύθο της και το κοινό ήταν υπέρ του δέον ενθουσιασμένο μαζί της…
46 χρόνια μετά το θάνατό της το όνομα της αναρτήθηκε στο Πάνθεον
Προχτές λοιπόν σε μια ειδική τελετή 46 χρόνια μετά το θάνατό της το όνομα της Ζοζεφίν Μπέικερ αναρτήθηκε στο Πάνθεον, το μνημείο των επιφανών Γάλλων που υπάρχει στο Παρίσι τα τελευταία 250 χρόνια και είναι η πρώτη μαύρη γυναίκα που τοποθετείται εκεί. Όχι όμως για την καλλιτεχνική της αξία ή για το πόσο δημοφιλής υπήρξε που και στα θα έπαιρνε άριστα, αλλά κυρίως για την προσφορά της προς την Γαλλία κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμό…
Όταν τελείωσε λοιπόν ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος και η Γαλλία ελευθερώθηκε από τους Γερμανούς οι περισσότεροι από τους δημοφιλείς Γάλλους καλλιτέχνες της εποχής εξαναγκάστηκαν να γυρίσουν μικρά φιλμάκια τους ενός λεπτού όπου ζητούσαν συγγνώμη από τον κόσμο επειδή συνεργάστηκαν ή ήταν καλοί με τους κατακτητές. Και αυτά τα φιλμάκια προβάλλονταν στο σινεμά πριν τις ταινίες. Η μόνη σχεδόν που δεν γυρίσει τέτοιο φιλμάκι αλλά αντιθέτως παρασημοφορήθηκε από τον Σαρλ ντε Γκωλ για την προσφορά της στην αντίσταση ήταν η Ζοζεφίν Μπέικερ που ήταν η μόνη που δεν ήταν Γαλλίδα αλλά Αμερικάνα. Για την προσφορά της λοιπόν αυτή στην αντίσταση, όπου έκανε πολλά η Ζοζεφίν Μπέικερ, μέχρι κατάσκοπος υπήρξε, τοποθετήθηκε στο Πάνθεον με ένα φέρετρο που δεν είχε την ίδια μέσα, γιατί η ίδια έχει ταφεί στο Μονακό 1975, αλλά χώμα από τα τέσσερα αγαπημένα μέρη της ζωής της, δηλαδή το Μισισιπή που γεννήθηκε, τη Νέα Υόρκη, το Παρίσι και το Μονακό …
Οι εμφανίσεις της στην Αμερική και την Γαλλία
Η Ζόζεφν Μπέικερ γεννήθηκε στον Μισισιπή το 1906 και δέχτηκε στην παιδική και νεανική της ηλικία όλο το αίσχος του ρατσισμού και στα δεκαοκτώ της εμφανίστηκε στη Νέα Υόρκη με τα μπαλέτα του Φλόρενς Ζίγκφελντ που ήταν ο βασιλιάς τότε του μουσικού θεάματος στην Αμερική. Στην αρχή δεν την πρόσεξε κανένας ιδιαίτερα αλλά το 1925 ο θίασος πήγε τουρνέ στο Παρίσι και εκεί την πρόσεξαν όλοι. Όταν επέστρεψε στην Αμερική ο θίασος, εκείνη έμεινε εκεί και όταν την επόμενη σεζόν εμφανίστηκε πάνω στη σκηνή ολόγυμνη με μια ζώνη γύρω από τη μέση από την οποία κρέμονταν μπανάνες και εκτέλεσε έναν άγριο παθιασμένο χορό, εκεί οι πάντες υποκλίθηκαν στα πόδια της. Μέχρι το 1940 υπήρξε από τα μεγαλύτερα αστέρια στη Γαλλία και στην Ευρώπη ολόκληρη, στα μεγάλα καμπαρέ, στις ταινίες και στους δίσκους. Τα τραγούδια της J’ai deux amours και La Petite tonkinoise έκαναν το γύρο του κόσμου. Ήταν όμορφη, σεξουαλική και την αποκαλούσαν η μαύρη Αφροδίτη. Και μετά έκανε έξαλλη ζωή χωρίς όμως να προκαλεί. Ενώ όμως τη λάτρεψε όλη η Ευρώπη, η Αμερική, η πατρίδα της, δεν την αποδέχτηκε ποτέ και μάλιστα μια δυο φορές ως σούπερ σταρ πια στην Ευρώπη δοκίμασε να εμφανιστεί ξανά στο Μπροντγουεϊ στη Νέα Υόρκη και δεν είχε καμιά επιτυχία…
Οι εμφανίσεις της μετά τον πόλεμο
Το τι έγινε στον πόλεμο τα είπαμε πιο πάνω εξ’ ου και η μεγάλη τιμή που λίγοι Γάλλοι έχουν δεχθεί.
Μετά τον πόλεμο βέβαια εξακολούθησε, αν και είχε μεγαλώσει πλέον, να είναι αυτό που ήταν και πριν τον πόλεμο. Όμως σιγά σιγά άλλαζαν τα γούστα, άλλαζαν οι μόδες και μπορεί να θεωρείτο πλέον κλασσική αλλά δεν ήταν το σούπερ είδωλο και το σέξι σύμβολο του παρελθόντος. Συγχρόνως αναγκαζόταν να δουλεύει ασταμάτητα γιατί είχε υιοθετήσει 12 παιδιά, από διαφορετικές φυλές της ανθρωπότητας σαν απάντηση στον ρατσισμό από τον οποίο είχε υποφέρει στην Αμερική, τα οποία αποκαλούσε «το ουράνιο τόξο μου»..
Εκεί στα τέλη της δεκαετίας του ’60 οι εμφανίσεις της είχαν αραιώσει πολύ, η μόδα της είχε περάσει και είχε μείνει σχεδόν χωρίς χρήματα για να ζήσει και να μεγαλώσει αυτά τα παιδιά. Στις αρχές της δεκαετία του ’70 η πριγκίπισσα Γκρέις του Μονακό, η πρώην σταρ Γκρέις Κέλι την κάλεσε και την φιλοξένησε μαζί με τα παιδιά της στο Μόντε Κάρλο και μάλιστα αποφάσισαν για να της τονώσει το ηθικό να ανεβάσουν ένα μεγάλο σόου αφιερωμένο σε αυτήν. Το σόου είχε μεγάλη επιτυχία και αποφάσισαν να το μεταφέρουν στο Παρίσι. Κανένα όμως από τα μεγάλα καμπαρέ που κάποτε την παρακαλούσαν να εμφανιστεί σε αυτά δεν την δέχτηκε και μόνο ένα μικρό καμπαρέ το Bobino δέχτηκε το σόου αυτό…
Το 1975 στα 69 της χρόνια στο Bobino έδωσε μια πρεμιέρα που χάλασε κόσμο. Μια πλατεία γεμάτη επωνύμους που χειροκροτούσαν όρθιοι, ένα σόου όπως του παλιού καιρού και την Μπέικερ που άστραφτε. Μετά την πρεμιέρα ακολούθησε ένα πάρτι μέχρι το πρωί το επόμενο βράδυ έγινε το ίδιο. Την παρεπόμενη βραδιά πάλι το ίδιο. Μια από τις επόμενες μέρες μετά τη θριαμβευτική παράσταση και το πάρτι κοιμήθηκε για πάντα στον ύπνο της. Η κηδεία της έγινε στο Μονακό με πρωτοβουλία της Γκρέις…
Αυτή είναι η ιστορία της πρώτης μαύρης γυναίκας, της Ζοζεφίν Μπέικερ, που άστραψε στον 20 αιώνα και που τιμητικά προχθές μπήκε στο Πάνθεον των σημαντικών Γάλλων που πρόσφεραν πολλά σε μια πατρίδα που δεν ήταν καν δική της, αλλά όπως τραγουδούσε πάντα «Έχω δυο αγάπες την πατρίδα μου και το Παρίσι»…
Δείτε επίσης:
Εάν επιθυμείτε να σχολιάσετε το παραπάνω άρθρο ή οτιδήποτε άλλο στο Youfly, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο Facebook. Ή στείλτε μας μήνυμα στο Twitter. Για φωτογραφικό υλικό και ιστορίες, μεταβείτε στο Instagram μας
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά, με ενεργό σύνδεσμο (link) Youfly.com.
