Σαν σήμερα συμπληρώνονται τρία χρόνια από την ημέρα που ο Τζίμης Πανούσης, ο Τζιμάκος μας, «έφυγε» ένα συννεφιασμένο Σαββατιάτικο πρωινό.
Ήταν συννεφιασμένο και κρύο εκείνο το απόγευμα του Σαββάτου της 13ης Ιανουαρίου 2018. Η είδηση άρχισε να κυκλοφορεί στα δημοσιογραφικά πηγαδάκια και όλοι με ένα τηλέφωνο στο χέρι προσπαθούσαμε να επιβεβαιώσουμε το δυσάρεστο νέο του χαμού του το οποίο αρνούμασταν να δεχτούμε και να πιστέψουμε.
Ο Τζιμάκος είχε υποστεί καρδιακό επεισόδιο στο σπίτι του. Δεν άντεξε… Αυτή τη φορά δεν τα κατάφερε και… έφυγε. Σε ηλικία 63 ετών.
«Σε χάχανα και γέλια να χαθώ», έγραφε το λακωνικό μήνυμα αποχαιρετισμού στην επίσημη ιστοσελίδα του. Πράγματα, κάπως έτσι χάθηκε, αφού συγκλονισμένοι όλοι και μέσα σε κλίμα οδύνης σύσσωμο το διαδίκτυο και ο Τύπος τον αποχαιρετούσε με ατάκες, στίχους και τραγούδια του.
Ο Τζίμης Πανούσης δεν χρειάζεται συστάσεις. Πολύπλευρος, πολυτάλαντος, ευφυής, υπήρξε ένας από τους πιο επιδραστικούς καλλιτέχνες, έχοντας δημιουργήσει σχολή στην Ελλάδα.
Αθυρόστομος, ανατρεπτικός, αντισυμβατικός, αιχμηρός, αιρετικός, καυστικός, ως τραγουδοποιός, ηθοποιός, συγγραφέας, μουσικός παραγωγός. Αλλά και ευαίσθητος.
Θυμάμαι ο ίδιος συνήθιζε να αυτοπροσδιορίζεται ως «αναρχοαυτόφωτος» και κομμουνιστής χωρίς το «κο»! Ενώ όπως δήλωνε αυτοσαρκαζόμενος, εν μέρει δούλευε για να πληρώνει τον ΕΝΦΙΑ και τους δικηγόρους, «όπως άλλοι καλλιτέχνες πληρώνουν κοστούμια και αμπιγιέζ».
Τα live του έχουν αφήσει εποχή και όποιος τον είχε παρακολουθήσει έστω και για μία φορά έχει πολλά να θυμηθεί και να διηγηθεί.
Σαν σήμερα 13 Ιανουαρίου μας άφησε ο Τζίμης Πανούσης
Αρκετές φορές φέρνω στο μυαλό μου τις συναντήσεις μας στο σπίτι του στο Παλαιό Ψυχικό και θέλω να μοιραστώ ορισμένα πράγματα σχετικά με τον Τζιμάκο ως άνθρωπο, κάτω από τη σκηνή.
Ο Τζίμης Πανούσης ήταν ένας σοβαρός, μετρημένος και πολύ ευγενικός άνθρωπος, αρκετά διαφορετικός από την περσόνα που μας παρουσίαζε. Όπως μου είχε εξηγήσει και ο ίδιος, ο χαρακτήρας που έπαιζε πάνω στη σκηνή ήταν ένας ρόλος.
Στις συζητήσεις μας μου είχε αναφέρει για την αγοραφοβία που είχε αντιμετωπίσει στο παρελθόν και το πόσο τον είχε βοηθήσει η περσόνα που είχε δημιουργήσει.
Μου είχε πει χαρακτηριστικά πως όλο αυτό λειτουργούσε ως μορφή ψυχοθεραπείας για εκείνον παρά το «μαρτύριο» που περνούσε κατά την προετοιμασία και μέχρι να πατήσει στη σκηνή το βράδυ της πρεμιέρας και να λάβει την αγάπη του κόσμου που ήταν «φάρμακο» για τον ίδιο.
Αυτή την αγάπη, το κουράγιο, τη δύναμη αποζητούσε κάθε φορά που ένιωθε να πέφτει, σε σημείο μάλιστα να βγαίνει στους δρόμους της γειτονιάς του για να μιλήσει με τον κόσμο και να δεχτεί όλα αυτά τα όμορφα συναισθήματα που του προκαλούσε η συναναστροφή του με το κοινό.
13 Ιανουαρίου 2018: Σαν σήμερα μας άφησε ο Τζίμης Πανούσης: Όταν συζητούσε, αρκετά συχνά έφερνε στην κουβέντα το θάνατο.
Το 2015, λίγο πριν κάνει εκείνο το ιστορικό reunion με τις Μουσικές Ταξιαρχίες στο Κύτταρο Live Club τον είχα συναντήσει στις πρόβες τους στο μαγαζί. Ήταν τόσο κεφάτος και ενθουσιασμένος για εκείνες τις παραστάσεις, οι οποίες ήταν διαφορετικές από ό,τι έκανε τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα, η πρόζα θα απουσίαζε τελείως τότε, δίνοντας στο κοινό μία γερή δόση από μουσική και τραγούδια του θρυλικού συγκροτήματος.
Μου είχε πει λοιπόν χαρακτηριστικά για εκείνο το reunion πόσο πολύ ήθελε να προλάβει να το κάνει… Και πρόλαβε. «Έχω πάει στο θάνατο και έχω έρθει τρεις φορές και ήθελα πριν πεθάνουμε να κάναμε εκείνο το ιστορικό reunion με τις Μουσικές Ταξιαρχίες».
Τότε μου μίλησε και για τις τρεις φορές που βρέθηκε κοντά στο θάνατο και τον έσωσε η σκέψη της μικρής του κόρης της Φωτεινής, από το δεύτερο γάμο του με την Αθηνά.
Όταν μιλούσε ο Τζιμάκος για την κόρη του, έλαμπε. Θυμάμαι το πλατύ χαμόγελο που φώτιζε το πρόσωπό του όταν μοιραζόταν τις καθημερινές στιγμές μαζί της ως μπαμπάς. Από το να την πάει στα μαθήματα στο μπαλέτο μέχρι να της διαβάζει τους μύθους του Αισώπου.
Ένα από τα γεγονότα που τον είχαν συγκλονίσει, ήταν ο χαμός του μικρότερου αδελφού του, ο οποίος «έφυγε» από τη ζωή νικημένος από τον καρκίνο.
Σε εκείνη την κουβέντα μας μου είχε περιγράψει τη σχέση του με τη μεταφυσική και την αστρολογία. Σύμφωνα με τους πλανήτες στον αστρολογικό του χάρτη, η μέρα που πέθανε ο αδελφός του, ήταν μέρα χαράς για εκείνον και βλέποντας τη δυσπιστία μου, μου θέλησε να μου εξηγήσει ότι έτσι ήταν γιατί επιτέλους λυτρώθηκε από τον πόνο και την ταλαιπωρία.
Όποτε μπορούσε και το επέτρεπαν οι συνθήκες, ο Τζιμάκος «δραπέτευε» στην Αντίπαρο και φυσικά στο σπίτι του στην Άνδρο. Μάλιστα στο νησί είχε και ένα πολύ δικό του άνθρωπο. Τον Πατέρα Ευδόκιμο στην Ιερά Μονή Παναχράντου με τον οποίο τον έδενε μια ιδιαίτερη σχέση.
Αρκετές φορές φέρνω στο μυαλό μου τους προβληματισμούς που εξέφραζε για την πορεία της πολιτικής και κοινωνικής κατάστασης της χώρας. Την ανησυχία του, η οποία είχε ζωγραφιστεί στο πρόσωπο του, για το αδιέξοδο που αντιμετώπιζαν οι νεότερες γενιές. Μοιραζόταν τους προβληματισμούς τους ζητώντας προκαταβολικά συγγνώμη για την πεσιμιστική του διάθεση.
Έκδηλη η απογοήτευση του, δεν διέκρινε πουθενά ελπίδα για αλλαγή, αντίθετα ήταν σίγουρος ότι τα πράγματα θα εξελιχθούν χειρότερα. Πόσο λείπει το καίριο σχόλιό του και αυτή την πιεστική και σκοτεινή εποχή της πανδημίας.
Πόσο μας λείπει το καίριο σχόλιο του..
Ωστόσο, η σπιρτάδα και ο ενθουσιασμός επέστρεφε στο βλέμμα του όταν μιλούσε για δύο από τα όνειρα που είχε.
Ο Τζιμάκος ήθελε πάρα πολύ να φτιάξει τον «Πολυχώρο ΚΚΚ», το «Κέντρο Κουλτούρας και Κατανάλωσης» στο κέντρο της Αθήνας.
Το είχε σχεδιάσει στο μυαλό του με κάθε λεπτομέρεια. Όπως μου είχε περιγράψει, ήθελε να περιλαμβάνει τις εξής δραστηριότητες: έναν ραδιοφωνικό σταθμό, ένα… περίεργο εστιατόριο που το είχε οραματιστεί από παιδί (ένα μονοθεματικό) και ένα live club.
Συναντηθήκαμε δύο μήνες πριν «φύγει» από τη ζωή. Ήταν Νοέμβριος του Νοέμβριο του 2017 λίγο πριν την έναρξη των παραστάσεών του, «Όλοι οι Χαζοί Μπορούμε». Έμελλε να του κάνω την τελευταία του συνέντευξη on camera.
Ήταν ενθουσιασμένος και λίγο πριν φύγω μου εξομολογήθηκε ακόμα ένα όνειρό του. Τον φαντασιακό Βελουχιώτη που ήθελε να κάνει στον κινηματογράφο, με τίτλο «Βάρκιζα Τέλος». Το σκεφτόταν πολύ και ανυπομονούσε να πάρει σάρκα και οστά.
Στις 2 Δεκεμβρίου 2017, ο Τζίμης Πανούσης είχε καταρρεύσει στη σκηνή κατά τη διάρκεια της εμφάνισής του στο Κύτταρο, ύστερα από κρίση κολπικής μαρμαρυγής και χρειάστηκε να υποβληθεί σε αγγειοπλαστική επέμβαση.
Στη συνέχεια είχε ανακοινωθεί ότι ετοιμαζόταν να επιστρέψει στη σκηνή του Κυττάρου το Μάρτιο του 2018, συνεχίζοντας τις εμφανίσεις του εκεί από όπου σταμάτησε στις αρχές Δεκεμβρίου, «λόγω αιφνίδιου θανάτου που… αναβλήθηκε επ’ αόριστον», όπως δήλωνε με το χαρακτηριστικό του χιούμορ ο ίδιος, στα τέλη του 2017.
Όμως ο Τζιμάκος έκανε και πάλι την ανατροπή, παγώνοντας όμως εκείνη τη φορά το χαμόγελο στα χείλη όλων μας.
Δείτε επίσης:
- 3 χρόνια χωρίς τον Τζίμη Πανούση
- Τα τραγούδια της Τζένης Καρέζη που γεννήθηκε σαν σήμερα
- Έλβις Πρίσλεϊ: 86 χρόνια από τη γέννηση του «βασιλιά» του rock ‘n’ roll
Εάν επιθυμείτε να σχολιάσετε το παραπάνω άρθρο ή οτιδήποτε άλλο στο Youfly, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο Facebook ή στείλτε μας μήνυμα στο Twitter. Για φωτογραφικό υλικό και ιστορίες, μεταβείτε στο Instagram μας.
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά, με ενεργό σύνδεσμο (link) Youfly.com.
