Ο Δημήτρης Πατώκος γράφει για το μουσικό album του Φοίβου Δεληβοριά με τίτλο «Anime».
Το “Anime” έρχεται να διεκδικήσει τη θέση του στην Ιστορία
Και να λοιπόν, μετά από τόσα χρόνια απρόσκοπτης και εμπνευσμένης καλλιτεχνικής πορείας, φτάσαμε άπαντες αβίαστα στο σημείο να θεωρούμε αυτονόητα κάθε νέα κατάθεση του Φοίβου Δεληβοριά ως ένα άκρως σημαντικό, άξιο -εκτεταμένης- αναφοράς, δισκογραφικό γεγονός! Που μας ξαναγυρίζει σε αλησμόνητες εποχές, όταν διαβάζαμε αγωνιωδώς δισκοκριτικές, όταν αδημονούσαμε για τις νέες κυκλοφορίες πρήζοντας τους ευγενείς και υπομονετικούς δισκοπώλες και όταν αυτές, παρά την οποία καταιγιστική πολιτική επικαιρότητα, αποτελούσαν σημαίνον αντικείμενο συζήτησης!
Ναι, το “ANIME” έρχεται να εισβάλει δυναμικά στη ζωή μας και να διεκδικήσει τη θέση του στην Ιστορία, έπειτα από επτά συναπτά έτη γόνιμης σιωπής, από την αυτοβιογραφική -της γενιάς μας- «Καλλιθέα» και ακόμα περισσότερα από τον εσωστρεφή και υπαινικτικό «Αόρατο άνθρωπο». Πιάνει το νήμα και προχωρά με την γοητευτική εξωστρέφεια, που έχουμε αγαπήσει στα παλαιότερα τραγούδια του Φοίβου. Μόνο που εδώ διεκδικεί πλέον τη θέση της και η ωριμότητα. Είναι εγνωσμένο το ταλέντο του να αφηγείται ιστορίες, να σκιαγραφεί αστικούς μύθους, να ζωγραφίζει ευφάνταστα πορτρέτα και να μας αιχμαλωτίζει με τον απρόβλεπτο αλλά και τόσο ευθύβολο ποιητικό του λόγο.
Πώς να αποτυπώσεις στο χαρτί τη συγκίνηση που μεταγγίζει η πρώτη κιόλας ακρόαση του δίσκου αυτού; Πόσο αμήχανο φαντάζει το ενδεχόμενο να υποτιμήσεις την αξία του, πόσο άχαρο να φανείς υπερβολικός στους πάντα δύσπιστους και επαγγελματίες haters; Για όσους τον παρακολουθούμε συστηματικά, δια ζώσης ή εξ αποστάσεως – στο είδος μιας τόσο «προσωπικής» έκφρασης, ενίοτε συγχέονται αυτά!- στα αρκετά πλέον χρόνια της δημιουργικής του διαδρομής, κάθε δισκογραφική του κατάθεση, σε αραιά πάντα διαστήματα, λειτουργούσε για μας κάπως σαν άτυπη ολοκλήρωση μιας περιόδου και απαρχή μιας άλλης. Σαν ένα είδος απολογισμού ή κλεισίματος παλιών λογαριασμών εν όψει ενός νέου κεφαλαίου στη ζωή μας με άγνωστη συνέχεια και πρωτόγνωρες εμπειρίες…
Μια τοιχογραφία προσώπων και γεγονότων
Το υλικό του ΑΝΙΜΕ είναι αντλημένο από «την κινούμενη άμμο» των τελευταίων χρόνων και περιλαμβάνει μια τοιχογραφία προσώπων αλλά και γεγονότων που ανέτρεψαν βίαια τον εφησυχασμό και τη ρουτίνα μας. H καίρια ποιητική του γραφή καταπιάνεται με τον ανεξερεύνητο μαγικό κόσμο των μικρών παιδιών. Τον ύπουλο και υφέρποντα μισογυνισμό. Τα αναπόφευκτα ψέματα μιας ερωτικής σχέσης με τους/τις πρώην να καραδοκούν. Ένα αποτρόπαιο πρωτοσέλιδο έγκλημα που συντάραξε την κοινή γνώμη. Μια ρημαγμένη, από την οικονομική κρίση, έρημη πόλη. Τη δυστοπία των τελευταίων σκοτεινών μας χρόνων. Ο άγρυπνος δημιουργός, με ιδιάζον χιούμορ και οξυδέρκεια, περιπλανιέται αδιάκοπα σε αγαπημένα στέκια, στην πλατεία Βαρνάβα («κάποιος έφτιαξε στη γη το Παγκράτι…» – πόσο αλήθεια!), στην Ικτίνου και στη Ζεύξιδος, στη Διοικητηρίου και στην Ολύμπου…
Τραγούδια που λειτουργούν ως φιλμικά συμβάντα μικρού μήκους για θλιμμένους αρχαϊκούς όρχεις που υπερίπτανται πάνω από την πόλη (στην «Άγρια ορχιδέα», ένα ηχηρό χαστούκι στη macho πατριαρχία που μας ταλανίζει ακόμα, ένα τραγούδι που για ευνόητους λόγους δεν θα παίξουν τα ραδιόφωνα). Για ένα «Σάββατο που έμοιαζε Κυριακή», σε μια μελαγχολική Θεσσαλονίκη γεμάτη Αγίους και αμαρτίες. Για έναν «Λωτοφάγο», έναν άνδρα-παιδί που εμμονικά επιμένει να λησμονεί, που έχει ανάγκη τον λωτό, γιατί η λήθη του λειτουργεί ως αντίδοτο απέναντι στο φόβο. Για όλες τις αντιφάσεις που μας ταλανίζουν, μας κάνουν να νιώθουμε «αταίριαστοι» στη ζωή μας, ωστόσο την ίδια στιγμή της δίνουν νόημα και σχήμα («Μόνος μες στα ζεύγη / Στους μοναχικούς Ζυγός / Και στην κιβωτό αυτός που ο Νώε στο τέλος αφήνει εκτός» στον «Αταίριαστο»). Για την οργή που βιώνει ο δημιουργός, όταν γράφει ένα τραγούδι ή ένα ποίημα και όλο δεν τελειώνει, κάτι δεν ταιριάζει και του βγάζει την πίστη («Ο ποιητής και το ποίημα»). Η διαρκής πάλη με τη Μούσα είχε κάνει, βέβαια, ξανά την εμφάνισή της σε παλαιότερο τραγούδι του Φοίβου, αφιερωμένο στη θεά Έμπνευση («Δεν ξέρω τι είναι…»).
Για την Ελένη Τοπαλούδη, ένα κορίτσι που βίωσε το πιο απάνθρωπο πρόσωπο της ζωής, που μαρτύρησε στα δολοφονικά χέρια όχι ενός αλλά πολλών θυτών, στην πιο τρυφερή της ηλικία. Εδώ, στην εποχή των αδηφάγων μέσων δικτύωσης, τα πράγματα καταγγέλλονται με ονοματεπώνυμο, χωρίς υπαινιγμούς και ασάφειες, σταράτα, με λόγο καθαρό και άμεσο, που επιρρίπτει ευθύνες αλλά δεν υποκύπτει σε μελό ευκολίες ούτε στιγμή, δεν εκβιάζει το συναίσθημα. (Κάποια μικρά λουλούδια ίσως ξέρουν / Αυτά που οι στίχοι δεν θα καταφέρουν / Κάποια λουλούδια που είναι για ν’ ανθίσουν / Να δουν τον ήλιο και να ξεψυχήσουν / Ίσως και κάποια εφήμερα λιοντάρια / Που παίζουν στα ντοκιμαντέρ τα βράδια / Με το αίμα από το θήραμα στο στόμα / Να τα ‘λεγαν καλύτερα ακόμα…)
«Κάποια παιδάκια» – Ένα τραγούδι που ήρθε για να μείνει
Ξεχωριστή και εμφατική αναφορά επιβάλλεται στο τραγούδι «Κάποια παιδάκια». Εμβληματικό. Ήρθε για να μείνει. Να γράψει τη δική του ιστορία. Ξεχειλίζει από ευαισθησία αλλά και ειλικρίνεια. Και προκαλεί τα φυλαγμένα μας δάκρυα, αληθινής συγκίνησης. Διεισδύει στον τρυφερό κόσμο των μικρών παιδιών, στις αδυναμίες, τις αγάπες, τα μυστικά, τις παράξενες συμπεριφορές τους όταν με απορία κι έναν ενδόμυχο φόβο αφουγκράζονται τον κόσμο των μεγάλων. Το ακούς και νιώθεις το βλέμμα τους να σε κοιτά με όλη του την αθωότητα. Και μην εκληφθεί ως κλισέ αυτό!
(Κάποια παιδάκια είναι υπερκινητικά / Κάποια είν’ απρόσεκτα και παρορμητικά / Τα γράμματα μπερδεύουν και τις συλλαβές / Κι αφήνουνε στη μέση τις κατασκευές / Κάποια παιδάκια αναπτύσσονται αργά / Άλλα δεν τρώνε, άλλα μιλάν πολύ σιγά / Άλλα γυρνάν απ’ το σχολείο και λένε ψέματα / Και άλλα τα’ χουν καταστρέψει τα παινέματα. / Κάποια έχουν θέμα με το μεταβολισμό / Κι άλλα φοβούνται όταν ακούν για χωρισμό / Άλλα τα στέλνουνε πακέτο στους παππούδες τους / Και άλλα βάζουν σε γυαλί τις πεταλούδες τους…)
Θυμάμαι ότι ανάλογη, υπόκωφη και βραδυφλεγή συγκίνηση είχα νιώσει με τα εμβληματικά «Κορίτσια της συγγνώμης» των αδελφών Κατσιμίχα, τραγούδι ανείπωτης μοναξιάς και λυτρωτικής εξομολόγησης, που δύναται να προκαλέσει κραδασμούς συναισθηματικούς, αν κάποιος του αφιερώσει λίγα λεπτά προσεκτικής ακρόασης. Νομίζω ότι στην ίδια κατηγορία, λυρικών τραγουδιών αυθεντικής καταγραφής, δικαιωματικά ανήκει και το τραγούδι «Κάποια παιδάκια». Μακάρι να ακουστεί σε τάξεις, σχολικές εκδηλώσεις και τελετές αποφοίτησης…
(Κάποια μπορεί ποτέ να μην κοιτάξουν πάνω / Κάποια θα μείνουν μαύρα πλήκτρα σ’ ένα πιάνο / Μα κάποια λίγα πίσω απ’ τη ρωγμή του κάλλους / Θα δούνε μέσα τους κι εκεί θα βρουν τους άλλους…)
Η υπέροχη μπάντα που απογειώνει το τελικό αποτέλεσμα
Και μην ξεχάσουμε! Μια υπέροχη μπάντα παίζει με το πάθος ενός αριστοτεχνικά δεμένου συγκροτήματος, απογειώνει το τελικό αποτέλεσμα, ανάμεσα σε jazz, bossa-nova και rock καταβολές (Σωτήρης Ντούβας, Κωστής Χριστοδούλου, Κώστας Παντέλης, Yoel Soto, ο ενορχηστρωτής Βασίλης Ντοκάκης, ένας υπέροχος σαξοφωνίστας Θοδωρής Ρέλλος αλλά και το ονειρικό βιολί του Φώτη Σιώτα!) και δημιουργεί ένα ηχητικό σύμπαν γεμάτο εκπλήξεις, που δεν επικαλύπτει αλλά υπογραμμίζει και αναδεικνύει τον ποιητικό λόγο. Ασφαλώς δε λείπουν και τα χαμηλότονα τραγούδια, με μια ενορχήστρωση όλο ευγένεια που στηρίζονται περισσότερο στην ακουστική κιθάρα, στα διακριτικά, όλο χάρη, φωνητικά της Νεφέλης Φασούλη και καθιερώνουν τον Φοίβο ως άφταστο singer-songwriter μιας εντελώς προσωπικής έκφρασης αλλά και μιας μακράς εγχώριας παράδοσης.
Αυτό που αναγνωρίζουμε στον Φοίβο Δεληβοριά, είναι η αταλάντευτη επιμονή του να υπερασπίζεται με θερμή και παρρησία τη χαμένη τιμή ενός ολοκληρωμένου μουσικού concept album με άποψη, στο εγχώριο μουσικό στερέωμα, σε πείσμα μιας «πολυσυλλεκτικής» αντίληψης, που βυθίζεται στο ανούσιο και στο τετριμμένο.
ΑΝΙΜΕ λοιπόν. Που θα πει Ψυχή! Εμψύχωση δηλαδή! Στα Λατινικά. Με ελληνικούς χαρακτήρες. Εκεί, στα παλιά ασπρόμαυρα studio της Finos Film -ανάμεσα στις σκιές των μυθικών μας ηρώων, εκεί που ο Μίμης Πλέσσας ηχογραφούσε τα λατρεμένα μας μιούζικαλ- φωνογραφήθηκαν οι ήχοι δέκα τραγουδιών, δώρο ακριβό και πολύτιμο για μας. Με ένα πολύχρωμο, φωτεινό εξώφυλλο που αποπνέει ζωή και αισιοδοξία, ένα αληθινό έργο τέχνης.
Αυτό είναι το Τραγούδι του Φοίβου. Ένα διαρκές, επιτακτικό, διεισδυτικό ρεπορτάζ, με την κρισιμότητα του επίκαιρου αλλά και την άφθαρτη ομορφιά του διαχρονικού!
Εάν επιθυμείτε να σχολιάσετε το παραπάνω άρθρο ή οτιδήποτε άλλο στο Youfly, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο Facebook. Ή στείλτε μας μήνυμα στο Twitter. Για φωτογραφικό υλικό και ιστορίες, μεταβείτε στο Instagram μας.
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά, με ενεργό σύνδεσμο (link) Youfly.com
