Τραγούδια γράφονται. Αρκετά και σκόρπια. Γράφονται, όμως, τραγούδια που θα αντέξουν στην αναμέτρηση με το χρόνο; Όπως τόσα και τόσα που έχει τραγουδήσει ο Κώστας Μακεδόνας.
Που ξεκινάει συναυλίες, από το Βεάκειο του Πειραιά, μαζί με το Χρήστο Μάστορα, με τα τραγούδια μιας καριέρας 30 και πλέον χρόνων. Και μίνι αφιέρωμα στο Νίκο Παπάζογλου.
«Δεν έχω ιδέα, ιδέα δεν έχω / κενό περιέχω, το πλήρες κενό. / Τραγούδια τυχαία μονάχα παρέχω / για κάποιες αγάπες, για κάτι κοινό».
Όταν πριν από 30 χρόνια (και κάτι μήνες, το 1989) ο Κώστας Μακεδόνας ερμήνευε το πρώτο τραγούδι στην πλούσια δισκογραφία του – σε στίχους Λίνας Νικολακοπούλου και μουσική Σταμάτη Κραουνάκη – δεν είχε ιδέα πως θα ερχόταν η εποχή που… δεν θα είχε ιδέα. Και κείνος και ο κόσμος του τραγουδιού και της τέχνης.
Δεν είναι ακριβώς σαστισμένος μπροστά σε αυτό που έχει συμβεί. Σαν έτοιμος από καιρό είναι. Διψασμένος για τραγούδι και επικοινωνία. «Το αντιμετωπίζω όλο αυτό με αισιοδοξία και χιούμορ», μου λέει. «Αλλιώς… Αλλιώς θα τρελαθούμε».
Και με τραγούδι. Με φόρα, το αντιμετωπίζει. Με συναυλίες (επιτέλους, ξανά). Τη Δευτέρα 27 Ιουλίου 2020 από το Βεάκειο του Πειραιά. Με φιλική συμμετοχή από τον Χρήστο Μάστορα («Μέλισσες») και τίτλο από τα τελευταία του τραγούδια: «Να μ’ αγαπάς όσο κανείς». Κι έπειτα, στις 5 Αυγούστου 2020, μαζί με τη Γλυκερία και τη Μελίνα Κανά στο ΟΑΚΑ Open Air.
«Ελπίζω ότι θα φτιάξουν τα πράγματα», δίνει τον τόνο στην κουβέντα μας η αισιοδοξία του. Γύρω του, άλλωστε, βλέπει τραγούδι. Ζωντανό. Υπάρχει τραγούδι. Γράφεται. Ακόμη και στα δύσκολα, προσθέτει η ίδια αισιόδοξη ματιά του.
«Δεν ξέρω αν είναι τραγούδι μεγάλο και διαχρονικό, βέβαια. Κάθε μέρα έρχονται αμέτρητα ντέμο από καινούργιους δημιουργούς. Το ποσοστό των καλών είναι μικρό». Όσο για τα μεγάλα τραγούδια, που μας έχει χαρίσει το ένδοξο παρελθόν της ελληνικής τραγουδοποιΐας; «Δεν βλέπω να γράφονται πολύ μεγάλα τραγούδια. Και μου κάνει εντύπωση. Περάσαμε μια κρίση. Ζήσαμε μια νέα μετανάστευση. Έχουμε φτάσει στη φτώχεια. Συνήθως αυτές οι συνθήκες γεννούσαν μεγάλα τραγούδια. Γι’ αυτό απορώ πως δεν γράφονται. Δεν έχω ακούσει κάτι που να αποτυπώνει πραγματικά όλο αυτό, που περάσαμε».
Συνθήκες και εποχές δύσκολες – σκέφτεται – γέννησαν έναν Μάνο Χατζιδάκι, ένα Μίκη Θεοδωράκη, ένα Γιάννη Μαρκόπουλο, ένα Μάνο Ελευθερίου, έναν Λευτέρη Παπαδόπουλο και τόσους άλλους. «Με αυτό στο νου σκεφτόμουν τι μπορεί να γεννήσει αυτή η τόσο δύσκολη εποχή. Αυτό όμως, δυστυχώς, δεν το έχουμε δει ακόμη».
Βέβαια, για κείνον αυτή η δύσκολη – και υγειονομικά – εποχή έφερε νέες εμπειρίες. Συναυλία σε ντράιβ ιν σινεμά, στη Γλυφάδα. «Είμασταν σε μια φάση που υπήρχε τόσο μεράκι, που και εγώ και οι μουσικοί παίξαμε σχεδόν με λύσσα», μου λέει ο Κώστας Μακεδόνας. «Νιώσαμε ότι ήταν από τις ωραιότερες βραδιές. Ήταν κι αυτή η διάθεση να επικοινωνήσουμε ξανά».
Χώρια ότι… σκαρφάλωσε, στις 5 Ιουνίου, στο Λευκό Πύργο της Θεσσαλονίκης, για να επικοινωνήσει τα τραγούδια που αγαπάει, σε μια διαδικτυακή συναυλία που «έγραψε» πολύ. Όχι δεν θυμήθηκε εκεί τον… Κώστα Πάκα, στα πρώτα του χρόνια. Τραγούδησε όλα όσα τον συγκίνησαν από τότε. Κοντά 31 χρόνια και κάτι.
Η πορεία του, λέει εξομολογούμενος, «μου έδωσε ωραία τραγούδια που αντέχουν στο χρόνο. Κι έχουν περάσει τις εξετάσεις σε αυτό. Με αυτή την έννοια είμαι πολύ τυχερός». Δεν ήταν, άλλωστε, «Μόνο μια φορά» και πάει. Ανακάλυψε τα «ωραιότερα μαργαριτάρια», κυνήγησε τη νιότη με «ποδήλατο», έγινε «Μπουζουξής» (που έφερε και τρομπόνι…). Έγινε τόσα, όσα και τα τραγούδια του.
Πρόλαβε την εποχή των συνθετών (στον αντίποδα της εποχής των τραγουδιστών). «Όταν εμείς βγαίναμε, ήταν τεράστια τιμή να τραγουδήσεις δίπλα σε έναν συνθέτη», θυμάται. Τι άλλο του χάρισε αυτή η πορεία τριών δεκαετιών; «Πολλούς και καλούς φίλους, ακόμη κι αν δεν βρισκόμαστε συχνά. Μπορεί να μην είμαι ο πιο κοινωνικός άνθρωπος, αλλά ξέρω ότι έχω πολλούς φίλους».
Στη συναυλία στο Βεάκειο, αλλά και στην περιοδεία, θα υπάρχει και ένα μικρό αφιέρωμα στα τραγούδια του αξέχαστου Νίκου Παπάζογλου. Όχι μόνον ο «Αύγουστος». «Σκέφτηκα ότι πλησιάζουν δέκα χρόνια από τότε που έφυγε. Ο Νίκος Παπάζογλου ήταν από τους πρώτους ανθρώπους που με άκουσαν, όταν ήμουν πιτσιρικάς». Ήταν η εποχή μεταξύ… Πάκα και Μακεδόνα. Που έπαιζε σε καφωδεία, πιάνο μπαρ και νέες μουσικές σκηνές της Θεσσαλονίκης. Και τον κάλεσε και στο θρυλικό στούντιο «Αγροτικόν».
«Γίναμε φίλοι στα χρόνια που πέρασαν. Σκέφτομαι πόσο ωραία τραγούδια είχε πει και αυτή είναι η ευκαιρία να τα τραγουδήσουμε». Και με το Χρήστο Μάστορα, που τον γνώρισε όταν ήταν και οι δύο τηλεοπτικοί κριτές σε τάλεντ σόου και έγιναν φίλοι.
Μαζί τους, θα είναι και η 23χρονη Αφροδίτη Χατζημηνά, πιανίστρια και ερμηνεύτρια, την οποία ο Κώστας Μακεδόνας θέλει να μας συστήσει. Συν η εξαμελής ορχήστρα του, με μαέστρο τον συνθέτη Κωνσταντίνο Βελλιάδη.
Και όλα αυτά σε μια εποχή σκόρπιων τραγουδιών. Όπως μου λέει, είναι σαν να γυρίζουμε πίσω στις εποχές των δίσκων 45 στροφών, που τα τραγούδια έβγαιναν αυτόνομα, άντε και δυο δυο στη δισκογραφία. Κάποτε, υπήρχαν όμως και τα μεγάλα έργα. Οι κύκλοι τραγουδιών. Κι εκείνος έχει υπηρετήσει, με τη φωνή και την ερμηνεία του, πολλούς και συνθετών που έχουν γράψει μεγάλη ιστορία.
«Λείπουν πια τα μεγάλα πράγματα. Οι κύκλοι. Θα συνεχίσουν να βγαίνουν τραγούδια. Και τραγουδοποιοί. Δεν ξέρω, όμως, αν θα βγει ένα έργο μεγάλο, που να αντέξει και να αναμετρηθεί με το χρόνο».
Ο ίδιος έχει να θυμάται – και να τραγουδάει – πολλά. Όπως και μεγάλες παραστάσεις, όπως το «Ιπτάμενος και τζέντλεμαν» (γιατί είναι και ιπτάμενος, ήτοι πιλότος, αρχικά από χόμπι), που του έστησε το 2007-2008 στο Gazarte ο Σταμάτης Κραουνάκης. Ή το «Ποιος τη ζωή μου» του Μίκη, στο Badminton. Ή τη συνεργασία του με τους Άγαμους Θύτες.
Αλλά μεγάλα τραγούδια στο μέλλον όλων μας; «Είναι μεγάλη και η έλλειψη από παραγωγούς», μου λέει στο φινάλε της κουβέντας μας. «Είναι πολύ σοβαρή έλλειψη». Ήταν στραβό το κλήμα, το έφαγε και ο… κορονοϊός. «Το φετινό καλοκαίρι», μου λέει, «φαινόταν καυτό σε επίπεδο συναυλιών. Είχα 20 προτάσεις έτοιμες από τον Ιανουάριο, αλλά…». Αισιοδοξία, όπως λέει κι εκείνος. Ίσως αυτό είναι το σωστό (μουσικό) κλειδί.
