23.9 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Η Γυναίκα από την αρχαία τραγωδία στη σύγχρονη Ελλάδα

Η γυναίκα ως τραγικό πρόσωπο από την αρχαία τραγωδία έως τη σύγχρονη Ελλάδα. Ο Δημήτριος Ζαπάντης μας προσφέρει μια εξαιρετική ανάλυση για το παγκόσμιο φαινόμενο της παρουσίασης της γυναίκας και την έμφυλη ισότητα.

Δύο γυναίκες σε αρχαία τραγωδία

Η γυναίκα σαν τραγικό πρόσωπο είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο

Η Γυναίκα ως τραγικό πρόσωπο ενυπάρχει από τα αρχαία χρόνια. Να ξεκαθαρίσουμε εδώ πως τραγικό πρόσωπο στην αρχαία τραγωδία δεν έχει την έννοια που αποδίδουμε σήμερα σαν τραγικό. Όμως, η γυναίκα σαν τραγικό πρόσωπο (με τον σύγχρονο προσδιορισμό) είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, το οποίο ενυπάρχει διαχρονικά και στην Ελλάδα. Αιώνες τώρα το <ισχυρό> φύλο νοείται ο άνδρας και σε μια κοινωνία που έχει γαλουχηθεί στην επιβαλλόμενη από τους άντρες σιωπή, χάριν παραδείγματος (στ.731 Τραχίνιες) σιγάν αν αρμόζει σε, όταν μια γυναίκα σπάει τη σιωπή της, δρα αντίθετα από την κοινωνική οπτική. Μάλλον ξεβολεύει θα λέγαμε τους <κατ΄οίκον αφέντες>.

Οι έμφυλες διαφοροποιήσεις στο αρχαίο θέατρο

Από τα αρχαία χρόνια διακρίνουμε στο θέατρο έμφυλες διαφοροποιήσεις. Η Αντιγόνη δρα ανυπάκουα στον ανθρώπινο νόμο και εγκλωβίζει με τη συμπεριφορά της τον Κρέοντα. Η Μήδεια, στον αγών λόγο του ομώνυμου έργου, συμπεριφέρεται ίσανδρα στον Ιάσονα, ενώ η Κλυταιμήστρα εκδικείται όχι μόνο σαν μητέρα αλλά και σαν απατημένη σύζυγος. Βλέπουμε έτσι από μερικά παραδείγματα (υπάρχουν πολλά, αλλά για οικονομία λόγου στεκόμαστε μόνο σε αυτά), πώς το ίδιο το αρχαίο θέατρο τοποθετεί την έμφυλη ισότητα σε πρώτο πλάνο.

Φωτογραφία γυναικών από παράσταση στην αρχαία Μεσσήνη

Τι είναι αυτό που προσδίδει το φύλο σ’ ένα παιδί

Ο τρόπος που επιλέγει η κάθε γυναίκα να μιλήσει για τον <ναυαγισμό> της προσωπικότητάς της, ανεξάρτητα από το χρόνο που επιλέγει να το κάνει, είναι αντιπροσωπευτικός για ολόκληρο το γυναικείο φύλο. Ένα φύλο, που ορισμένοι ακόμα και σήμερα αδυνατούν να καταλάβουν ότι είναι επιτελεστικό. Ένα κοινωνικό κατασκεύασμα. Αυτό το κοινωνικό κατασκεύασμα, υιοθετείται από τη γέννηση του ατόμου μέσω του/της  γιατρού όταν αναγγέλλει <είναι κορίτσι> ή <είναι αγόρι>. Ο τρόπος που το παιδί θα υιοθετήσει τις κοινωνικά οριοθετημένες  συνήθειες θα προσδώσουν το φύλο το οποίο θα ανήκει.

Η γυναίκα στη σύγχρονη Ελλάδα

Ερχόμενοι στη σύγχρονη Ελλάδα, θα σταθούμε μέσα από πληθώρα παραδειγμάτων σε ένα φιλμικό παράδειγμα που κινήθηκε στο μεταίχμιο της έμφυλης ισότητας. Στην ταινία Στέλλα με την Μελίνα Μερκούρη. Ο τρόπος που αποποιείται τον γάμο, να ζήσει δηλαδή ύπ΄ανδρός (παντρεμένη), δείχνει τον δρόμο στη γυναικεία χειραφέτηση που τόσο είχε πληγεί στην μετεμφυλιακή Ελλάδα. Η αυτοδιάθεση της Μελίνας και ο τρόπος που θαρραλέα δρα, αποτυπώνει μια έμφυλη ισότητα η οποία έχει αποχρώσεις σημερινές.

Επίσης, από τα προαναφερθέντα παραδείγματα διαπιστώνουμε πως οι (άντρες) δράστες δεν είναι κάποιοι ξένοι. Στο μυαλό μας έχουμε μια αφηρημένη έννοια κάποιου ξένου που θα μας κάνει κακό. Όμως, τις περισσότερες φορές ο δράστης είναι στο σπίτι μας.

Η Μελίνα Μερκούρη στην ταινία Στέλλα

Η έμφυλη ισότητα διαχρονικά και η ελληνική κληρονομιά

Βλέπουμε λοιπόν πως το θέατρο από τα αρχαία χρόνια και οι ταινίες της εποχής μας, διαχρονικά συντέμνονται πάνω στο θέμα της έμφυλης ισότητας. Ο ίσανδρος ή και αλέξανδρος τρόπος που έδρασαν οι προαναφερθείσες γυναίκες των παραδειγμάτων, θα πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα μιας προγονικής μας κληρονομιάς. Μιας κληρονομιάς που προάγει την ισότητα.

Δείτε επίσης:

Εάν επιθυμείτε να σχολιάσετε το παραπάνω άρθρο ή οτιδήποτε άλλο στο Youfly, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο Facebook ή στείλτε μας μήνυμα στο Twitter. Για φωτογραφικό υλικό και ιστορίες, μεταβείτε στο Instagram μας.

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά, με ενεργό σύνδεσμο (link) Youfly.com

Δημήτριος Ζαπάντης
Δημήτριος Ζαπάντης
Λέγομαι Δημήτρης Ζαπαντης έχω γεννηθεί το 1978 στην Πάτρα, εργάζομαι σαν θεατρολογος στην περιφέρεια δυτ. Αττικής και μένω στην Πετρούπολη. Είμαι απόφοιτος με υποτροφία του τμήματος θεατρολογιας πανεπιστημίου Πατρών, όπου και κάνω το μεταπτυχιακό μου στην πρόσληψη του αρχαίου δράματος, έχω σκηνοθετήσει, στο θέατρο act την παράσταση Σταθμός Ωρίων του Γιάννη Σιδέρη και είμαι κριτικός θεάτρου και δραματοθεραπευτης.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ακολουθηστε μας
65,000ΥποστηρικτέςΚάντε Like
13,090ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
11,546ΑκόλουθοιΑκολουθήστε

ΔΗΜΟΦΙΛΗ