«Ανάβει» και «σβήνει» τα βράδια του Σεπτεμβρίου η Ακρόπολη, καθώς προχωρούν οι εργασίες για το νέο φωτισμό της, με ορίζοντα εγκαινίων, κατά πληροφορίες, στις αρχές του Οκτωβρίου.
Και ξαφνικά, λίγο μετά τη δύση του ηλίου, την Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου ο Ιερός Βράχος της Ακρόπολης και ο περίλαμπρος Παρθενώνας έμειναν σκοτεινοί. Δίπλα, το Μουσείο Ακρόπολης και, κάτω, το Ηρώδειο είχαν ήδη φωτισθεί, όπως κάθε βράδυ.
Για να μην ανησυχήσετε, ήταν κι αυτό το «σκοτάδι» στο πλαίσιο των συνεχών δοκιμών που γίνονται από την πολυεθνική ομάδα η οποία έχει αναλάβει το… φεγγοβόλο έργο. Το οποίο ανήκει μεν στο υπουργείο Πολιτισμού, όμως γίνεται με χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση (σε ύψος 1,5 εκατ. ευρώ, μαζί με τον ανελκυστήρα για άτομα με αναπηρίες).
Κεντρικό πρόσωπο στη νέα φωτιστική «ανάπλαση» της Ακρόπολης, η διακεκριμένη σχεδιάστρια φωτισμών Ελευθερία Ντεκώ. Γνωστή κυρίως από τις δουλειές της στο θέατρο.
Η αρχική προμελέτη είχε ανατεθεί από το υπουργείο Πολιτισμού – προτού να υπογραφτεί η γενναία χορηγία – από τον μηχανολόγο μηχανικό, διευθυντή ηλεκτρομηχανικών μελετών στο Γραφείο Δοξιάδη, Κώστα Κάπο.
Η κληρονομιά του Πιερ Μπιντό – Ακρόπολη
Ο κ. Κάπος είχε αναλάβει την μελέτη εφαρμογής και την επίβλεψη του αρχικού φωτισμού της Ακρόπολης. Από τον διάσημο Γάλλο φωτιστή (και του Πύργου του Άιφελ) Πιερ Μπιντό. Για τον οποίο λειτούργησε σαν «δεξί του χέρι».
Στον Μπιντό είχε ανατεθεί αρχικά ο νέος φωτισμός στην Ακρόπολη (που… έφεγγε έως τώρα στην Ακρόπολη) ο αξέχαστος Μιχάλης Κακογιάννης και η επιτροπή «Φίλοι της Αθήνας», την οποία ίδρυσε.
Μετείχαν σε αυτήν και οι «τρεις» (τότε) του Ιδρύματος Ωνάση: Ο Στέλιος Παπαδημητρίου, πατέρας του σημερινού προέδρου, ο Απόστολος Ζαμπέλης και ο Παύλος Ιωαννίδης.
Με την συμφωνία, φυσικά, τότε, και την οικονομική συνδρομή και του υπουργείου Πολιτισμού. Το συνολικό κόστος; Κοντά 800.000 ευρώ.
Ο νέος φωτισμός στην Ακρόπολη εγκαινιάστηκε τον Ιούλιο του 2004, λίγο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας.
Έκτοτε, με το χρόνο, τη σκόνη, τη λάσπη (που κάθισαν αναπόφευκτα, λόγω ελλιπούς συντήρησης τα τελευταία χρόνια, πάνω στους προβολής), ο φωτισμός συνεχώς έφθινε. Και όλο και σκούραινε ή κιτρίνιζε.
Το υπουργείο Πολιτισμού θέλησε να αποκαταστήσει το φωτιστικό κλέος της Ακρόπολης και του διάσημου ανά την υφήλιο, εμβληματικού Παρθενώνα. Και ζήτησε την προμελέτη από τον Κώστα Κάπο, τον Οκτώβριο του 2019.
Αρχικά, πολυεθνική εταιρεία φωτισμού είχε κάνει παράλληλη πρόταση να αξιοποιήσει τις βάσεις των προβολέων, που δεν είχαν φθαρεί (εντυπωσιακά). Και να καθαρίσει και να αντικαταστήσει τους λαμπτήρες με νέους, πιο σύγχρονους. Και με κόστος, σύμφωνα με πληροφορίες του youfly.com, της τάξης των 100.000 ευρώ.
Επισφραγίστηκε η χορηγία
Όμως, στο μεταξύ έγινε συνάντηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, και της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, με τον πρόεδρο του Ιδρύματος Ωνάση, Αντώνη Παπαδημητρίου και τη διευθύντρια Πολιτισμού, Αφροδίτη Παναγιωτάκου, η οποία επισφράγισε τη χορηγία του Ιδρύματος (για τα δύο έργα: φωτισμό και ανελκυστήρα).
Από δε την πλευρά του χορηγού ανατέθηκε στην έμπειρη στις θεατρικές φωτιστικές «ατμόσφαιρες» Ελευθερία Ντεκώ η υλοποίηση του έργου.
Εκείνη, σύμφωνα με πληροφορίες, απευθύνθηκε στη μεγάλη γερμανική εταιρεία φωτισμού (και σχεδιασμού) Bega, που κατήρτισε νέα μελέτη. Κατά τις ίδιες πληροφορίες του youfly.com, η μελέτη αυτή άλλαξε αρκετά στοιχεία από την προμελέτη του υπουργείου, που αρχικά είχε εγκριθεί από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.
Άλλη «θερμοκρασία» στην Ακρόπολη
Στην προμελέτη προβλεπόταν ο Παρθενώνας να φωτισθεί ισχυρά από 600 προβολείς. Στην τελική μελέτη αυτός ο αριθμός μειώθηκε κατά 40%.
Στην προμελέτη προβλέφθηκε να σπάσει η «κιτρινίλα» στα μνημεία, και κυρίως στον Παρθενώνα, με την αύξηση από 3000 σε 3400 του λευκού φωτός.
Δηλαδή, ακόμη πιο λευκό, ώστε να αναδειχθούν, όπως και με περισσότερους προβολείς, ανάγλυφα τα αρχιτεκτονικά στοιχεία του περίλαμπρου ναού της Αθηνάς, μέσα στη νύχτα. Και να ξεχωρίζει, φωτιστικά, από τον Ιερό Βράχο.
Στην τελική μελέτη, που έχει αναλάβει ως κεντρικό πρόσωπο η Ελευθερία Ντεκώ, γίνονται συνεχείς δοκιμές (μέσω υπολογιστή πλέον) για τη «θερμότητα» του λευκού φωτός.
Εξ ου και αναδύθηκε πάλλευκος και ανάγλυφος ο ναός σε μια πρώτη δοκιμή στις 26 Αυγούστου. Ή έσβησε και ξανάναψε στις 17 Σεπτεμβρίου.
Όπως δε σημειώθηκε από επίσημα χείλη: «Σύμφωνα με την νέα μελέτη της Ελευθερίας Ντεκώ, αντικαθίστανται όλοι οι υπάρχοντες λαμπτήρες φωτισμού με νέους τύπου LED με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, μικρότερο κόστος συντήρησης και τη δυνατότητα εναλλαγής μορφών φωτισμού».
Η μελέτη παρουσιάστηκε στο ΚΑΣ και εγκρίθηκε, διαδικτυακά.
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη δήλωνε δε για την μελέτη της Ελευθερίας Ντεκώ:
«Επιτυγχάνει την ανάδειξη των μνημείων και του περιβάλλοντος χώρου, τονίζει την τρίτη διάσταση μέσω της διαφοροποίησης των εντάσεων και της απόχρωσης και μειώνει, περίπου κατά 40%, τον αριθμό των φωτιστικών σωμάτων, κάνοντας οικονομία στην ενέργεια».
Ετοιμάζονται για εγκαίνια
Και άλλες δοκιμές που έχουν μεσολαβήσει. Με διαφορετικές «θερμοκρασίες». Με περισσότερους ή λιγότερους προβολείς.
Την 1η Σεπτεμβρίου, υπό το φως της Πανσελήνου, η Ακρόπολη και ειδικά ο Παρθενώνας έμοιαζε να λάμπει διαφορετικά. Το κίτρινο φως φάνηκε να μειώνεται αισθητά στο εσωτερικό των λαμπρών αρχιτεκτονημάτων, πάνω στον Ιερό Βράχο.
Παράλληλα, φάνηκε να βελτιώνεται αισθητά και ο νέος φωτισμός του Ιερού Βράχου και να μην «επιβάλλεται» πλέον, φωτιστικά, στα μνημεία που βρίσκονται στην Ακρόπολη.
«Υπέροχο ταξίδι εννέα μηνών» για την Ακρόπολη
«Πρώτη μέρα που φωτίσαμε τον Παρθενώνα με όλους του τους προβολείς, χαιρετώντας την Σελήνη! Αφιερωμένο στην θέα Αθηνά που …γιορτάζει σήμερα!», έγραφε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η Ελευθερία Ντεκώ.
«Το υπέροχο ταξίδι, που η προετοιμασία του ξεκίνησε πριν 9 μήνες, φτάνει στην πιο δημιουργική του φάση! Στον προγραμματισμό του φωτισμού, στην επιμέλεια της κάθε λεπτομέρειας, κ.λπ.
Εννέα μήνες σχεδιασμός, μελέτες, παρουσιάσεις στο ΚΑΣ, σκληρή δουλειά, κοροναϊός, κούραση, αγωνία, …. υπέροχες συνεργασίες, δυσκολίες, και μετά ικανοποίηση, χαρά!!
Έχουμε αρκετή δουλειά ακόμη μέχρι να φτάσουμε στο τελικό αποτέλεσμα, αλλά σήμερα αρχίζουμε αυτό το πολύ δημιουργικό ταξίδι…».
Με στόχο το εγκαίνιο του νέου, λευκότερο (και ελπίζουμε, λαμπρότερου) φωτισμού στα πολύτιμα και διάσημα διεθνώς μνημεία της Ακρόπολης, πιθανότατα στο πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου, όπως συγκλίνουν όλες οι πληροφορίες.
