Η Ελληνική παρουσία στα Όσκαρ τα τελευταία 93 χρόνια

Ο Ιάσονας Τριανταφυλλίδης γράφει για τους έλληνες και τους ελληνικής καταγωγής καλλιτέχνες και συντελεστές ταινιών που είχαν παρουσία στα βραβεία Όσκαρ τα τελευταία 93 χρόνια.

Η Ελλάδα έχει κερδίσει κορυφαία κινηματογραφικά Βραβεία Όσκαρ

Γενικώς ως λαός μας διακρίνει ασφαλώς μια αθεράπευτη «εγωπάθεια» αν μπορεί να το πει αυτό κανείς για ένα ολόκληρο λαό αλλά… μας διακρίνει…

Νομίζω ότι είμαστε η μοναδική χώρα του κόσμου που μιλάει για φιλέλληνες και μισέλληνες. Σε καμία άλλη χώρα του κόσμου δεν νομίζω ότι υπάρχουν φιλογάλλοι ή φιλοισπανοί ή φιλοκονγκολέζοι. Με την έννοια τουλάχιστον που χρησιμοποιούμε αυτή τη λέξη του φιλέλληνα στην Ελλάδα…

Με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζουμε και τα Όσκαρ. Μας ενδιαφέρει ποιοι Έλληνες ή ποιοι Ελληνικής καταγωγής καλλιτέχνες κέρδισαν κορυφαία κινηματογραφικά βραβεία Όσκαρ τα τελευταία ενενήντα τρία χρόνια. Και χαιρόμαστε ιδιαίτερα όταν βλέπουμε τον αριθμό τους… «να αυξάνεται και πληθύνεται…»

Έτσι μιας και πλησιάζουν τα Όσκαρ που για πρώτη φορά όπως έχουμε πει στην ιστορία τους αναβλήθηκαν λόγω μιας παγκόσμιας πανδημίας. Και που δεν ξέρουμε πως θα είναι φέτος η απονομή ας θυμηθούμε ξανά όλους αυτούς που αποτελούν αυτήν την εδώ που τα λέμε διόλου ευκαταφρόνητη λίστα. Θα τους παραθέσουμε με χρονολογική σειρά και ελπίζω να μην έχουμε παραλήψεις. Γιατί απ’ ότι έχω παρατηρήσει κοιτάζοντας παρόμοιες λίστες πολλά ονόματα που θα έπρεπε να υπάρχουν ακόμα και σε μεγάλα και έγκυρα site του εξωτερικού λείπουν…

Έλληνες & ελληνικής καταγωγής καλλιτέχνες & συντελεστές με παρουσία στα βραβεία Όσκαρ

• Το 1937 ο χορογράφος Hermes Pan (Ερμής Παναγιωτόπουλος) γιος Ελλήνων μεταναστών, προσωπικός χορογράφος του Φρεντ Αστέρ κέρδισε το τελευταίο Όσκαρ χορογραφίας που δόθηκε – το Όσκαρ χορογραφίας δόθηκε μόνο για 3-4 χρόνια και μετά σταμάτησε δυστυχώς- για το νούμερο Fan House από την ταινία «Μια δεσποινίς σε κίνδυνο» με τον Φρεντ Αστέρ. Αυτό ποτέ δεν αναφέρεται. Δεν έχω καταλάβει το γιατί. Πάντως έτσι ξεκίνησε η πορεία των Ελλήνων ή των Ελληνικής καταγωγής στα Όσκαρ.
• Το 1943 η Κατίνα Παξινού με την πρώτη της εμφάνιση στο σινεμά κέρδισε το βραβείο Όσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου για την ταινία «Για ποιον χτυπάει η καμπάνα». Η οποία ήταν υποψήφια για πολλά Όσκαρ εκείνη την χρονιά. Αλλά μόνο αυτό το βραβείο κέρδισε. Μάλιστα το Variety, το πιο έγκυρο κινηματογραφικό περιοδικό είχε γράψει παραμονή της απονομής
  «Για ποιο χτυπάει η καμπάνα; Η καμπάνα χτυπά για την Ελληνίδα Κατίνα Παξινού»
• Το 1947 για την «Συμφωνία Κυρίων» και το 1954 για την ταινία «Το λιμάνι της αγωνίας» ο Ελία Καζάν κέρδισε τα δύο Όσκαρ του σκηνοθεσίας. Ο Καζάν ήταν υποψήφιος άλλες 3 φορές για Όσκαρ σκηνοθεσίας. Για το «Λεωφορείο ο Πόθος» το 1951, το «Ανατολικά της Εδέμ» το 1955 και το «Αμέρικα, Αμέρικα» το 1963. Ο Καζάν είχε άλλες 2 υποψηφιότητες για Όσκαρ το 1963 για το «Αμέρικα, Αμέρικα» και για την κατηγορία σεναρίου και για την κατηγορία καλύτερης ταινίας μια και ήταν και παραγωγός της.
• Το 1960 η Μελίνα Μερκούρη ήταν υποψήφια για Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου για το «Ποτέ την Κυριακή».
• Η Ντένη Βαχλιώτη ήταν υποψήφια για Όσκαρ καλύτερων κοστουμιών ασπρόμαυρης ταινίας το 1960 για το «Ποτέ την Κυριακή» και το 1962 για τη «Φαίδρα» – περιέργως όμως δεν αναφέρεται ποτέ πουθενά.
• Για το «Ποτέ την Κυριακή» ο Μάνος Χατζηδάκης κέρδισε Όσκαρ καλύτερου τραγουδιού – και όχι Όσκαρ μουσικής όπως λανθασμένα αναφέρουν οι περισσότεροι – και μάλιστα έχει και ένα ρεκόρ. Από το 1934 που άρχισε να δίνεται το Όσκαρ τραγουδιού ήταν η πρώτη φορά που δόθηκε σε μη αγγλόφωνο τραγούδι. Και θα περνούσαν άλλα 40 χρόνια για να ξαναδοθεί σε μη αγγλόφωνο…
• 

Συνεχίζοντας, θα θυμηθούμε και άλλους έλληνες που βρέθηκαν υποψήφιοι ή κέρδισαν βραβεία Όσκαρ

• Το 1961 ο Ελληνικής καταγωγής George Tsakiris κέρδισε το Όσκαρ Β’ Ανδρικού Ρόλου για το «West Side Story».
• Το 1962 ο Μιχάλης Κακογιάννης ήταν υποψήφιος για Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας για την «Ηλέκτρα». Θα ξαναείναι υποψήφιος στην ξενόγλωσση ταινία το 1976 για την «Ιφιγένεια». Αλλά εντωμεταξύ θα είναι υποψήφιος και το 1974 για τον «Ζορμπά» στις κατηγορίες καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας και διασκευασμένου σεναρίου.
• Για τον «Ζορμπά» όμως ο Βασίλης Φωτόπουλος κέρδισε Όσκαρ σκηνικών. Κάτι που έπρεπε να είχε γίνει ένα χρόνο πριν με το «Αμέρικα, Αμέρικα». Όταν στην ουσία αυτός είχε κάνει όλα τα σκηνικά της ταινίας ως βοηθός του βασικού σκηνογράφου, αλλά δεν ήταν το όνομά του στους τίτλους.
• Το 1974 η Θεώνη Βαχλιώτη Όλντριτζ– πρώτη ξαδέρφη της Ντένης Βαχλιώτη που λέγαμε, στη μοναδική της υποψηφιότητα κέρδισε το Όσκαρ κοστουμιών για τον «Υπέροχο Γκάτσμπυ».
• Ο Dean Tavoularis το 1974 κέρδισε το Όσκαρ σκηνικών για τον «Νονό Νο2», ενώ στην καριέρα του θα υπάρξει και άλλες4 φορές υποψήφιος
• Το 1981 ο Βαγγέλης Παπαθανασίου κέρδισε Όσκαρ μουσικής για τους «Δρόμους της φωτιάς».
• Το 1982 ο Κώστας Γαβράς κέρδισε το Όσκαρ σεναρίου για τον «Αγνοούμενο». Είχε κερδίσει το 1969 με τη σημαία της Αλγερίας το Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας «Ζ» . Όπου εκεί ήταν υποψήφιος και για σκηνοθεσία και για σενάριο διασκευασμένο.
• Ο Βασίλης Γεωργιάδης επίσης ήταν υποψήφιος 2 φορές για το Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας για τα «Κόκκινα Φανάρια» το 1963 και για «Το Χώμα βάφτηκε κόκκινο» το 1965.
• Η Ολυμπία Δουκάκη κέρδισε το Όσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου για την ταινία «Moonstrucκ» ή «Κάτω από τη λάμψη του φεγγαριού» το 1988.

Και η λίστα συνεχίζεται

• Φυσικά τα τελευταία χρόνια μόνιμος φιλοξενούμενος στα Όσκαρ είναι ο Γιώργος Λάνθιμος. Ο οποίος ξεκίνησε αυτή τη διαδρομή το 2009 ως υποψήφιος με τον «Κινόδοντα» στην κατηγορία ξενόγλωσσης ταινίας. Και συνέχισε ως υποψήφιος για πρωτότυπο σενάριο με τον «Lobster» το 2015 παρέα με τον Ευθύμη Φιλίππου. Και το 2018 στην «Ευνοούμενη» στις κατηγορίες καλύτερης ταινίας και σκηνοθεσίας.
• Το 2010 με το ντοκιμαντέρ «Όρμος» ο Λούης Ψυχογιός κέρδισε το Όσκαρ ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους.
• Το 2005 με το «Πλαγίως» και το 2012 για τους «Απογόνους» ο Ελληνικής καταγωγής Αλεξάντερ Πέιν κέρδισε Όσκαρ σεναρίου.
• Ο αρκετά.. Ελληνικής καταγωγής Αλεξάντρ Ντεσπλά κέρδισε Όσκαρ μουσικής το 2015 για το «Ξενοδοχείο Grand Budapest». Το 2018 για τη «Μορφή του νερού».
• Το 2013 ο Ελληνικής καταγωγής Φαίδων Παπαμιχαήλ ήταν υποψήφιος για Όσκαρ καλύτερης φωτογραφίας για την ταινία «Νεμπράσκα».
• Υποψήφιος για Όσκαρ μοντάζ ήταν ο Γιώργος Μαυροψαρίδης για την ταινία «Οι Ευνοούμενοι».
• Η Πατρίτσια Φιλντ ήταν υποψήφια για Όσκαρ κοστουμιών το 2006 για το «Ο Διάβολος φοράει Prada».
• Η Μary Zophres ήταν υποψήφια για τα κοστούμια το 2010 για το «Αληθινό Θράσος». Το 2016 για το «La La Land». Και το 2018 για «The Ballad of Buster Scruggs».
• H Δάφνη Ματζιαράκη ήταν υποψήφια ντοκιμαντέρ μικρού μήκους το 2016 για το ντοκιμαντέρ της «4.1 miles».

Και επ’ ευκαιρία να σας πω πως το 1955 η «Στέλλα» και το 1956 «Το κορίτσι με τα μαύρα»  και τα δυο του Μιχάλη Κακογιάννη κέρδισαν χρυσή σφαίρα ξενόγλωσσης ταινίας.

Ελπίζω να μην ξέχασα κανέναν ή καμία. Πάντως δεν μπορεί να πείτε σαν χώρα και σαν λαός πρέπει να ‘μαστε μάλλον περήφανοι για την παρουσία μας στα βραβεία των βραβείων…

Θα επανέλθουμε όμως για τα Όσκαρ.

Δείτε επίσης:

• Οι Χρυσές Σφαίρες το «φαίνεσθαι» και τα Όσκαρ το «είναι»
• Τα καταθλιπτικά φαβορί και η αδιαφορία των Όσκαρ 2021

Εάν επιθυμείτε να σχολιάσετε το παραπάνω άρθρο ή οτιδήποτε άλλο στο Youfly, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο Facebook ή στείλτε μας μήνυμα στο Twitter. Για φωτογραφικό υλικό και ιστορίες, μεταβείτε στο Instagram μας.

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά, με ενεργό σύνδεσμο (link) Youfly.com.