Ο Ίδας, στην ελληνική μυθολογία, ήταν ήρωας που αναφέρεται στην Ιλιάδα όπου περιγράφεται ως ο δυνατότερος και πιο τολμηρός από όλους τους ανθρώπους. Με αυτό το λογοτεχνικό ψευδώνυμο υπέγραφε ο Ίωνας Δραγούμης, ο οποίος υπήρξε διπλωμάτης, πολιτικός, στοχαστής και συγγραφέας.
Με αφορμή την επέτειο των εκατό χρόνων από τη δολοφονία του στις 31 Ιουλίου, το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά παρουσιάζει στον προαύλιο χώρο του την performance με τίτλο «Ίδας, Ο αιρετικός οραματιστής Ίων Δραγούμης και το χρονικό της δολοφονίας του». Σκηνοθέτης είναι ο Παντελής Δεντάκης.
Γράφει η Μαριλένα Θεοδωράκου
Η ιδέα ήταν του καλλιτεχνικού διευθυντή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά Λευτέρη Γιοβανίδη, προκειμένου να θυμηθεί το κοινό την ιδιαίτερη προσωπικότητα του Ίωνα Δραγούμη. Όλο αυτό λίγο πριν την έναρξη των εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση.
Ιστορία
31 Ιουλίου 1920: Ο διπλωμάτης, πολιτικός, λογοτέχνης, διανοούμενος, δημοτικιστής, επιφανής αστός, ήρωας του Μακεδονικού αγώνα, Ίων Δραγούμης δολοφονείται μέρα μεσημέρι σε δημόσια θέα από παρακρατικούς στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας. Ακριβώς απέναντι από το Χίλτον, στο σημείο όπου υπάρχει σήμερα μνημειακή στήλη. Τις προηγούμενες ημέρες είχε γίνει η απόπειρα δολοφονία του Ελευθέριου Βενιζέλου στο Παρίσι, μου εξηγεί ο σκηνοθέτης Παντελής Δεντάκης. Ο ίδιος είχε ανεβάσει στην αρχή της χρονιάς την παράσταση «Η μικρή μέσα στο σκοτεινό δάσος» του Φιλίπ Μινιανά. Θα ξαναδούμε από 5 Οκτωβρίου και πάλι στο ΚΕΤ (Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων) στην Κυψέλη.
Και επειδή ο Ίωνας Δραγούμης ήταν φανατικός αντιβενιζελικός, όπως μου λέει, κατηγορήθηκε ότι ήταν ηθικός αυτουργός της δολοφονίας του Βενιζέλου. Κατά τραγική ειρωνεία συνελήφθη πηγαίνοντας στο γραφείου του περιοδικού που εξέδιδε τότε, την «Πολιτική Επιθεώρηση», για να γράψει άρθρο που να καταγγέλλει την απόπειρα δολοφονίας κατά του Βενιζέλου. Οπότε συνελήφθη από παραστατιωτική ομάδα που ήταν φιλική προς το Βενιζέλο και εκτελέστηκε μέρα μεσημέρι στις 31 Ιουλίου 1920 σε δημόσιο χώρο.
Η δίκη έγινε μετά από έναν χρόνο, κάποιοι από τους στρατιωτικούς καταδικάστηκαν σε ολιγόμηνη φυλάκιση και ο Εμμανουήλ Μπενάκης που εκείνον θεώρησαν ως υπεύθυνο της δολοφονίας του Δραγούμη αθωώθηκε. Ουσιαστικά, όπως μου λέει ο Δεντάκης, δεν έχει διαλευκανθεί ποιος διέταξε τη δολοφονία, πάντως το θέμα είναι ότι έγινε σε μια περίοδο του Εθνικού Διχασμού, σε μια περίοδο που τα εγχώρια πάθη ήταν πολύ έντονα, παρά το γεγονός ότι παράλληλα ήταν ακόμα σε εξέλιξη η Μικρασιατική εκστρατεία. Η θέση της Ελλάδας δεν ήταν σίγουρη, βρισκόταν σε πόλεμο παρόλα αυτά τα εγχώρια πάθη και οι πολιτικές έχθρες ήταν πολύ έντονες εκείνη την εποχή.
Συνεργασίες
Ο Δεντάκης που αναζητά συνεχώς καινούργιους τρόπους έκφρασης τόσο σκηνοθετικά όσο και σε όλα τα επίπεδα των παραστάσεων που κάνει, συνεργάζεται σε αυτή την performance με τον Δημήτρη Πασσά. Ο τελευταίος υπογράφει τη δραματουργία και ερμηνεύει μαζί με την Ηλέκτρα Φραγκιαδάκη. Όπως μου εξηγεί πρόκειται για μια performance καθώς δεν υπάρχει ένα θεατρικό έργο, αλλά μια σύνθεση που έχει κάνει ο Δημήτρης Πασσάς με στοιχεία ντοκουμέντου και με κείμενα του Δραγούμη.
Διαφορές
Σε αντιστοιχία με τη δολοφονία του Δραγούμη που έγινε σε δημόσιο χώρο κάτω από τα μάτια των περαστικών, έτσι και η performance «Ίδας, Ο αιρετικός οραματιστής Ίων Δραγούμης και το χρονικό της δολοφονίας του» θα γίνει στον προαύλιο χώρο του Δημοτικού Πειραιά, ώστε να γίνει μια συνάντηση αυτού του λόγου και της ανάμνησης αυτού του προσώπου με το σύγχρονο αστικό τοπίο, με τον θόρυβο της πόλης, των αυτοκινήτων, με τους περαστικούς που θα έχουν την ευκαιρία να σταματήσουν και να παρακολουθήσουν αυτό που βλέπουν είτε όλο είτε για όση ώρα επιλέξουν. Και ηχητικά με τη μουσική που υπογράφει ο Γιώργος Μιζήθρας γίνεται ένα πάντρεμα του ήχου της σημερινής πόλης με ήχους πιο κλασικούς της εποχής.
Η λογική αυτής της παρουσίασης, όπως λέει ο Παντελής Δεντάκης, είναι σα να κάνουν οι ηθοποιοί μαζί με τους θεατές μια καταβύθιση. Ένα ταξίδι στα γεγονότα εκείνης της ημέρας και στα γεγονότα ενός κομματιού του Ίωνα Δραγούμη εκτός της πολιτικής του δράσης. Τη συνάντησή του με δύο γυναίκες που τον σημάδεψαν την Πηνελόπη Δέλτα και τη Μαρίκα Κοτοπούλη. Αυτό είναι σα να πηγαίνουμε λίγο πίσω να ξανακούμε εκείνο το λόγο να φέρνουμε τα γεγονότα. Σα να ξαναπιάνουμε σε ένα βαθμό αυτό το διχαστικό πνεύμα εκείνης της εποχής που υπήρχε στην Ελλάδα και που δυστυχώς το συναντάμε και σήμερα. Και δυστυχώς οι περίοδοι είναι πολύ κοντά.
Πληροφορίες παράστασης
«Ίδας, Ο αιρετικός οραματιστής Ίων Δραγούμης και το χρονικό της δολοφονίας του»
Σκηνοθεσία: Παντελής Δεντάκης
Δραματουργία: Δημήτρης Πασσάς
Μουσική: Γιώργος Μιζήθρας
Φωτογραφία: Κώστας Γκιόκας
Μακιγιάζ: Στέλλα Καραπούλιου
Ερμηνεία: Δημήτρης Πασσάς, Ηλέκτρα Φραγκιαδάκη
Πότε: Παρασκευή 31 Ιουλίου, στις 20.00
Πού: στον προαύλιο χώρο του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, Λεωφ. Ηρ. Πολυτεχνείου 32, Πειραιάς, τηλ. 210 4143310
Διάρκεια παράστασης: 40 λεπτά
Είσοδος δωρεάν
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ YOUFLY.COM ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ
